ВАЗОРАТИ ЭНЕРГЕТИКА ВА ЗАХИРАҲОИ ОБИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

ХАДАМОТИ ДАВЛАТӢ ОИД БА НАЗОРАТ ДАР СОҲАИ ЭНЕРГЕТИКА

 

 

 

ҚОИДАҲОИ ИСТИФОДАИ ЭНЕРГИЯИ БАРҚ

 

    ш.    Душанбе

Бо қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон

аз «___» ______________ соли 20__ №___

тасдиқ шудааст.

 

Қоидаҳои истифодаи энергияи  барқ

 

Қоидаҳои мазкури истифодаи энергияи барқ (минбаъд Қоидаҳо) дар асоси  Қонунҳои Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи энергетика», «Дар бораи сарфаҷӯӣ ва самаранокии энергия», «Дар бораи санҷиши фаъолияти субъектҳои хоҷагидор», Кодекси граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии  соҳаи энергетика таҳия шуда, тартиби истифодаи энергияи барқро муқаррар менамоянд.

 

 

БОБИ 1. МУҚАРРАРОТИ УМУМӢ

1.1. Қоидаҳои мазкур дар тамоми қаламрави Ҷумҳурии Тоҷикистон амал мекунанд ва иҷроиши талаботҳои он  барои шахсони  воқеӣ ва ҳуқуқӣ, сарфи назар аз шакли моликият ва тобеияти идоравӣ,  ҳатмӣ мебошанд.

1.2. Дар Қоидаҳои мазкур мафҳумҳои зерин истифода шудаанд:

дастгоҳи барқӣ – дастгоҳе, ки барои истеҳсол, табдил, интиқол, тақсим ё истифодаи энергияи барқ таъин шудааст;

нақшаи барқтаъминкунӣ – маҷмӯи дастгоҳҳои барқии бо ҳам вобастабуда, ки энергиятаъминкунии ташкилоту корхонаро ба ҷо меорад;

ташкилоти энергиятаъминкунанда – субъекти системаи энергетикӣ, ки ба истифодабарандагон таъминоти  энергияи барқро  амалӣ менамояд;

истифодабарандаи энергияи барқ – корхона, ташкилот, муассиса, биною иншоот ва майдончаи сохтмонӣ, ки барққабулкунакҳояшон ба шабакаи барқӣ  пайваст карда шудаанд ва энергияи барқро истифода мебаранд;

муштарӣ  – истифодабарандаи энергияи барқ, ки бо ташкилоти энергиятаъминкунанда шартнома дорад ё бо ӯ ба муносибатҳои шартномавӣ медарояд;

зермуштарӣ – истифодабарандае, ки шабакаҳои барқӣ ва/ё дастгоҳҳои барқияш ба шабакаҳои барқии муштарии асосӣ пайваст шудаанд ва аз рӯи шартнома бо ташкилоти энергиятаъминкунанда энергияи барқро истифода мебарад;

истифодабарандаи маишӣ (аҳолӣ) – шахси воқеие, ки энергияи барқро барои эҳтиёҷи маишӣ истифода мебарад;

қабулкунакҳои энергияи барқ – дастгоҳ ё таҷҳизоте, ки дар он энергияи барқ ба дигар намуди энергия табдил мегардад;

нерӯгоҳи барқии хусусӣ – нерӯгоҳи барқие, ки ба тобеияти системаи энергетикӣ дохил намешавад, ба муштарӣ тааллуқ дошта, бевосита ё  ба восита  ба системаи энергетикӣ пайваст шудааст;

шабакаи пайвастшуда – шабакаи барқие, ки аз он муштарӣ  бевосита ё ба воситаи шабакаҳои дигар бо энергияи барқ таъмин мегардад;

сарҳади тобеияти тавозунӣ – нуқтаи  ҷудокунии шартии ҷузъҳои шабакаи барқӣ, ки бо аломати ҳуқуқи мулкдорӣ ё бо асоси дигари ҳуқуқӣ миёни ташкилоти   таъминкунандаи барқ  ва муштарӣ  муқаррар мегардад;

сарҳади масъулияти баҳрабардорӣ – хати ҷудокунии шабакаи барқӣ ё ҷузъҳои он  бо аломати масъулияти баҳрабардорӣ, ки бо шартнома муқаррар карда мешавад;

тавоноии муқарраршуда –тавоноии бузургтарини фаъоли барқие, ки бо он мувофиқи шартҳои техникӣ ё шиносномаи таҷҳизот   дастгоҳи барқӣ метавонад муддати дароз бе сарборӣ кор кунад;

тавоноии иҷозатдодашуда – тавоноие, ки ташкилоти энергиятаъминкунанда дар асоси шартҳои техникӣ пайвасти онро ба шабака  иҷозат додааст;

тавоноии дархостшуда – тавоноии бори истифодабаранда, ки аз ҷониби вай дар доираи тавоноии иҷозатдодашуда барои давраи ҳисобӣ дархост карда шудааст;

тавоноии насбшуда– тавоноии таҷҳизоти барқие, ки аз тарафи истифодабаранда ба шабака насб карда шуда, ҳар лаҳза метавонад зери шиддат бошад;

бори дастгоҳи барқии истифодабаранда – тавоноие, ки дастгоҳи барқӣ дар лаҳзаи вақт истифода менамояд;

бандкунии садамавӣ (аварийная бронь) – тавоноии хурдтарини зарурӣ, ки интиқоли вай ба иншооти муттасил бо барқ таъминшаванда кори муътадили таҷҳизоти барқии онро нигоҳ дошта,  вайроншавии кори иншооти ҳаётан муҳим, оқибатҳои ҳалокатовари экологӣ, иҷтимоӣ, иқтисодӣ ё фавти одамонро пешгирӣ менамояд;

бандкунии технологӣ (технологическая бронь) – тавоноии камтарине, ки ба муштарӣ барои ба охир расонидани ҷараёнҳои технологӣ зарур аст;

тарифи энергияи барқ – арзиши бо Нархнома муқарраршудаи 1 кВтхсоат энергияи барқ;

баҳисобгирии энергияи барқ – муайян намудани тавоноӣ ва миқдори энергияи барқи истифодашуда дар асоси андозагирӣ ё тартиби дигар, барои  ҳисоббаробаркунии тиҷоратӣ байни ташкилоти энергиятаъминкунанда ва муштарӣ;

сифати энергияи барқ – нишондиҳанда ва меъёрҳои бо стандарт муқарраршудаи энергияи барқ дар сарҳади тобеияти тавозунии ташкилотҳои энергиятаъминкунанда ва муштарӣ барои ҷараёни тағйирёбандаи сефаза ё якфаза бо басомади 50 Герс;

тавоноии ғайрифаъол – бузургие, ки бори дар дастгоҳҳои электротехникӣ бо лаппиши энергияи майдони электромагнитии занҷири ҷараёни тағйирёбанда ба вуҷудомадаро тавсиф медиҳад;

фармоишгар – шахси воқеӣ ва ҳуқуқӣ, ки мақсади ба шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда пайваст намудани дастгоҳҳои барқии худро дорад.

1.3. Истифодаи энергияи барқ, ҳангоми риояи Қоидаҳои мазкур, танҳо дар асоси шартнома байни ташкилотҳои энергиятаъминкунанда ва истифодабаранда ба анҷом расонида мешавад.

1.4. Ба муштарие, ки бо тартиби муқарраршуда ба шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда пайваст шудааст ва уҳдадориҳои бо Қоидаҳои мазкур ва шартнома муқарраршударо иҷро менамояд,  бояд ҳуқуқи гирифтани энергияи барқ  кафолат дода шавад.

1.5.  Мавҷудияти шабакаҳои барқӣ бо бори пайвастшуда, ҳангоми набудани соҳибмулк ва масъул оид ба баҳрабардорӣ, номумкин аст. Дар ин ҳолат, масъалаи муқаррар намудани соҳибмулк  аз ҷониби мақомоти маҳаллии ҳокимияти давлатӣ, тибқи тартиби муқаррарнамудаи қонунгузорӣ ва бо иштироки ташкилоти манфиатдор,   ҳал карда мешавад.

БОБИ 2. ПАЙВАСТИ ДАСТГОҲҲОИ БАРҚӢ

2.1. Пайваст намудани иқтидори нав ё иловагӣ дар асоси шарти техникии аз ҷониби ташкилоти энергиятаъминкунанда додашуда амалӣ карда мешавад.

2.2.  Ташкилоти  энергиятаъминкунанда бо дархости фармоишгар дар муддати 10 рӯз шартҳои техникӣ  медиҳад. Гирифтани дигар шартҳои техникӣ барои пайвастшавӣ ба шабакаҳои барқӣ, ки Қоидаҳои мазкур пешбинӣ накардаанд, талаб карда намешавад.

2.3. Мувофиқаи қарордодҳои лоиҳавии пешбинишаванда оид ба  барқтаъминкунии корхонаҳои нав, биноҳо, иншоот  ё истеҳсолоти алоҳидаи онҳо, васеъшавӣ ё таҷдиди иншооти амалкунанда, ки тағйир намудани нақшаи барқтаъминкунии берунаро талаб менамоянд, аз ҷониби ташкилоти энергиятаъминкунанда бо тартиби муқарраршуда гузаронида мешавад.

2.4. Ҳангоми таҷдид ё тағйир ёфтани дараҷанокии дастгоҳҳои барқӣ (аз рӯи эътимоднокии барқтаъминкунӣ), ки зиёд намудани иқтидори истифодабариро талаб намекунад, вале нақшаи берунии барқтаъминкунии истифодабарандаро тағйир медиҳад, истифодабаранда вазифадор аст, барои ин аз ташкилоти энергиятаъминкунанда шартҳои техникӣ гирад.

2.5. Шартҳои техникӣ барои пайвасти истифодабаранда ба дастгоҳҳои барқӣ, ки  моликияти истифодабарандаи дигар мебошад, танҳо бо розигии  хаттии  соҳибмулк  аз тарафи шабакаҳои барқӣ  дода мешаванд.

2.6. Ҳаҷм, таркиб, муҳлати амал ва тартиби додани шартҳои техникӣ аз ҷониби ташкилоти энергиятаъминкунанда тибқи «Қоидаҳои пайвастшавӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ ва хизматрасонии коммуналӣ» муқаррар карда мешавад.

Ба шартҳои техникӣ дохил намудани сохтмони иншооти  ба технологияи истеҳсолӣ ва интиқоли энергияи барқ бевосита алоқаманднабуда  иҷозат дода намешавад.

2.7. Тавоноии дар шартҳои техникӣ муқарраршуда танҳо барои иншооти муайян муқаррар карда мешавад. Аз ҳисоби ин тавоноӣ пайваст намудани дигар иншоот  манъ  аст.

2.8. Ҳангоми аз як шахс ба шахси дигар гузаштани ҳуқуқи молики иншооте, ки барои пайвасти он  қаблан шарти техникӣ дода шуда буд, ташкилоти энергиятаъминкунанда вазифадор аст, дар асоси дархости соҳибмулки нав дар муҳлати ду ҳафта шартҳои техникии қаблан додашударо аз нав ба қайд гирад.

2.9. Барои фармоишгар ва ташкилоти лоиҳакашӣ иҷрои шартҳои техникии ташкилоти энергиятаъминкунанда ҳатмӣ мебошад.

2.10. Фармоишгар  вазифадор аст, то оғози  корҳои сохтмонӣ, лоиҳаи бо тартиби муқарраршуда тасдиқгардидаи сохтмони корхона, бино ва иншооти дигар ё истеҳсолоти алоҳидаро ба ташкилоти энергиятаъминкунанда пешниҳод намояд.

Ташкилоти энергиятаъминкунанда вазифадор аст, дар муҳлати 10 рӯз мутобиқ будани қарордодҳои лоиҳавиро ба талаботҳои шарти техникӣ, талаботҳои меъёрӣ, қоидаҳои сохтмон ва энергетика санҷад ва  мувофиқа намояд.

Ташкилоти энергиятаъминкунанда дар муҳлати муқарраршуда ҳангоми дар ҳуҷҷатҳои лоиҳавӣ ошкор шудани берунравӣ аз  шарти техникӣ  ё  талаботҳои меъёрии қоидаҳои сохтмон ва энергетика,  ба фармоишгар   раддияи асоснок пешниҳод менамояд.

2.11. Ҳангоми ҷудо намудани қитъаи замин барои сохтмон, бо супориши фармоишгар, ташкилоти лоиҳакашӣ қарордодҳои аз рӯи талаботҳои  санадҳои меъёрии техникӣ оид ба  барқтаъминкунии ҳамаи иншооти сохтмонӣ, аз ҷумла оид ба минтақаҳои муҳофизатӣ, коркардшударо бояд бо ташкилоти энергиятаъминкунанда мувофиқа намояд.

2.12.  Сохтмони иншооти барқтаъминкунӣ бе лоиҳаи дар ҳаҷми  талаботҳои  санадҳои меъёрии техникӣ коркардшуда манъ аст.

2. 13. Дар асоси дархост оиди барқарор намудани шартҳои техникии қабландодашуда, ки бо сабабҳои гуногун гум шудааст, ташкилоти энергиятаъминкунанда  бояд ба дархосткунанда нусхаи шарти техникии қабландодашударо диҳад.

2.14. Агар дар таркиби тавоноии умумии бо шартҳои техникӣ иҷозатдодашуда дастгоҳҳои барқии ҳароратӣ (сарфи назар аз таъинот) дохил бошад, он гоҳ ташкилоти энергиятаъминкунанда ба шабака пайваст намудани онҳоро, танҳо дар мавриди оид ба самаранокӣ  мавҷуд будани хулосаи мақоми ваколатдори давлатӣ  дар соҳаи энергетика ба таври инфиродӣ баррасӣ менамояд.

2.15. Ҳангоми худсарона ё бе шарти техникӣ ба шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда пайваст намудани дастгоҳ ва қабулкунакҳои барқӣ, дастгоҳи барқӣ аз шабака ҷудо карда, нисбати шахсони гунаҳгор мувофиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муҷозот пешбинӣ карда мешавад.

 

БОБИ 3. ШАРТНОМА ОИД БА ИСТИФОДАИ ЭНЕРГИЯИ БАРҚ

3.1. Ҳуҷҷати асосие, ки  дар ҷараёни таъминоти  энергияи барқ муносибатҳои тарафҳоро ба тартиб медарорад, шартнома мебошад. Шартнома оид ба истифодаи энергияи барқ бояд  бо назардошти талаботҳои қонунгузорӣ ва санадҳои меъёрии ҳуқуқии амалкунанда таҳия карда шавад.

Истифодабаранда (муштарӣ)  сарфи  назар  аз нуқтаи пайвастшавӣ ба шабакаи барқӣ, шартномаро танҳо бо ташкилоти энергиятаъминкунанда мебандад (Замимаи 1 ва 2).

Дар ҳолати пайваст шудани истифодабарандаи нав (зермуштарӣ) ба шабакаҳои барқии истифодабарандаи асосӣ (муштарӣ) пайвасти он  бо розигии хаттии тарафайн сурат мегирад.

3.2.  Шартнома бо муштарӣ, дар ҳолати ба талаботҳои муқарраркардаи санадҳои меъёрии техникии соҳаи сохтмон ва энергетика, аз ҷумла ба Қоидаҳои мазкур, мувофиқ будани дастгоҳҳои барқии пайвастшаванда, мавҷудияти воситаҳои баҳисобгирии энергияи барқ, танҳо баъд аз гирифтани иҷозати мақоми ваколатдори давлатӣ  дар соҳаи энергетика, бояд баста шавад.

Дархост аз ҷониби истифодабаранда (муштарӣ) оид ба  бастани шартнома на дертар аз як моҳ то саршавии интиқоли энергияи барқ,  пешниҳод карда мешавад.

3.3.  Шартнома ба муҳлати як сол баста мешавад.  Ба шартнома даровардани тағйироту иловаҳо, қатъ ё дароз намудани муҳлати амали шартнома, бо тартиби муқаррарнамудаи қонунгузорӣ ва санадҳои меъёрии ҳуқуқии дигар, аз ҷумла Қоидаҳои мазкур, ба анҷом расонида мешавад.

3.4.  Меъёрҳои шартномавии энергияи барқ бояд дар асоси меъёрҳои бо тартиби муқарраршуда тасдиқ ва мувофиқашудаи сарфи энергияи барқ ба воҳиди  маҳсулоти истеҳсолшаванда  муқаррар карда шаванд.

Ташкилоти энергиятаъминкунанда бояд ҳангоми муайян намудани меъёрҳои шартномавии истифодаи  энергияи барқ ва тавоноии пайвастшаванда,  пешниҳоди мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетикаро ба инобат гирад. Пешниҳодҳо оид ба кам кардани меъёрҳои барои муштарӣ муқарраршаванда, бояд бо омилҳои сарфи ғайриоқилонаи энергияи барқ аз ҷониби мақоми номбурда муайянкардашуда,  тасдиқ карда шаванд.

3.5.  Шартҳои шартнома эътибори худро дар давоми муҳлати амали шартнома нигоҳ медоранд. Тағйир додани шартҳои шартнома танҳо бо мувофиқаи тарафҳо дар доираи қонуну қоидаҳои амалкунанда имкон дорад.

3.6. Тағйири шакли моликият, сохтори ташкилӣ, меъёрҳои низомномавӣ ва ғайра, ба ташкилоти энергиятаъминкунанда барои қатъ намудани интиқоли энергияи барқ асос шуда наметавонад.

3.7. Дар мавриди дар муштарӣ мавҷуд будани якчанд иншооти дар мавзеъҳои гуногуни дар ҳудуди хизматрасонии як ташкилоти энергиятаъминкунанда ҷойгиршуда,  муштарӣ бо ташкилоти энергиятаъминкунанда як шартнома мебандад.

3.8 Ба муштарӣ барои пайвасти тавоноии иловагии барқӣ танҳо баъд аз ташкилоти энергиятаъминкунанда гирифтани шартҳои техникии иловагӣ, иҷозат дода мешавад.

3.9. Тартиби муайян намудани нишондиҳандаи шартномавии истифодаи энергияи барқ ва тавоноӣ бояд барои ҳамаи муштариёни гурӯҳи муайян  якхела бошад.

3.10. Ташкилоти энергиятаъминкунанда рафти иҷрои меъёрҳои муқарраршудаи истифодаи энергияи барқро аз рӯи асбобҳои баҳисобгирӣ   назорат мебарад.

Ҳалли баҳсҳое, ки дар ҷараёни назорат байни ташкилоти энергиятаъминкунанда ва муштарӣ ба вуҷуд меоянд, аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика ба анҷом расонида мешаванд.  Дар ҳолати норозӣ будан аз қарори қабулнамудаи мақомоти мазкур ба мақомоти судӣ  шикоят кардан мумкин аст.

3.11. Ҳангоми аз тарафи муштарӣ риоя нагардидани талаботҳои шартномавӣ, ташкилоти энергиятаъминкунанда метавонад нисбати ӯ чораҳои зеринро татбиқ намояд:

а) қатъи маҷбурӣ,  ё ки маҳдуд намудани интиқоли энергияи барқ;

б)  бо тартиби муқарраршуда рӯёнидани зарари расонидашуда.

3.12. Дар ҳолати бекор кардани шартнома, аз  ҷумла даст кашидан  аз дароз намудани муҳлати амали шартнома,  бояд як тараф тарафи дигарро пешакӣ, на дертар аз як моҳ  огоҳ намояд.

3.13. Ҳангоми аз як шахс ба шахси дигар гузаштани ҳуқуқи молики иншоот, шартномаи нав бояд баста шавад.

 

БОБИ 4.  ИҶОЗАТИ ИСТИФОДАБАРИИ ДАСТГОҲҲОИ БАРҚИИ ИСТИФОДАБАРАНДАГОН

4.1. Дастгоҳҳои барқии навпайвастшаванда ва таҷдидшавандаи каммасрафи истифодабарандагон, бояд ба талаботҳои  санадҳои меъёрии техникии соҳаи сохтмон ва энергетика, аз ҷумла технологияи муосир  мутобиқ бошанд ва  бо ҳуҷҷатҳои мувофиқашудаи лоиҳавӣ,  ҳуҷҷатҳои техникии қабулу супоридан ва  истифодабарӣ  таъмин бошанд.

4.2. Қабл аз ба истифода додани  иншооти навпайвастшаванда ва таҷдидшавандаи барқтаъминкунӣ ва дастгоҳҳои барқӣ, бояд озмоишҳои қабулу супориданро гузаранд ва аз ҷониби фармоишгар  аз ташкилоти пудратчӣ (сохтмонию насбкунанда) бо санад қабул карда шаванд.

4.3.  Истифодабаранда вазифадор аст, дастгоҳҳои барқии навпайвастшаванда ва таҷдидшавандаро ҷиҳати муоина ва додани иҷозати истифодабарӣ ба мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика,  пешниҳод намояд.

Ташкилоти энергиятаъминкунанда иншооти барқтаъминкунӣ ва дастгоҳҳои барқии навпайвастшаванда ва таҷдидшавандаи истифодабарандаро танҳо бо иҷозати мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика,  ба шабакаи барқӣ  пайваст мекунад.

Иҷозати пайвастшавии дастгоҳҳои барқӣ  дар мавриди кори ноустувори онҳо дар ҷараёни истифодабарӣ, мақоми ваколатдори давлатӣ  дар соҳаи энергетикаро  масъул намесозад.

4.4. Тартиби ба истифодабарӣ иҷозат додани дастгоҳҳои барқӣ, инчунин  дастгоҳҳои барқии навваслшуда ва таҷдидгардидаи истифодабарандагони маишӣ (аҳолӣ)-ро ҳам дар бар мегирад.

4.5. Ба истифодабарӣ иҷозат додани дастгоҳҳои барқии истифодабарандагоне, ки иқтидори тавоноии иҷозатдодашудаашон зиёда аз 5 кВт-ро ташкил медиҳад, танҳо дар мавриди мавҷуд будани ҳайати кормандони электротехникӣ мумкин аст.

Ҳангоми ба иҷора супоридани иншоот (хонаҳо, ҳуҷраҳо) шахси масъули хоҷагии барқи иҷорасупоранда барои хоҷагии барқ ҷавобгар аст, агар қарордоди дигар бо шартномаи иҷора пешбинӣ нашуда бошад.

4.6. Ба истифодабарӣ иҷозат додани дастгоҳҳои барқии истифодабаранда бо камбудиҳо дар насбу васл, риоя нагардидани талаботҳои шартҳои техникӣ ва санадҳои меъёрии техникии соҳавӣ, инчунин дар мавриди набудани шахси масъули хоҷагии барқ барои  хизматрасонии  дастгоҳи барқӣ,  манъ аст.

4.7.  Пайвасти воқеии дастгоҳҳои барқии фармоишгар ба шабакаҳои барқии ташкилоти энергиятаъминкунанда дар асоси дастури  мақоми ваколатдори давлатӣ  дар соҳаи энергетика, қабл аз бастани шартномаҳои истифодаи энергияи барқи фаъол ва ғайрифаъол, қабули асбобҳои баҳисобгирии энергияи барқ, бояд иҷро карда шавад.

4.8. Дастгоҳҳои барқии мавсимӣ ҳар сол пеш аз оғози мавсими истифодабарӣ, бояд аз муоинаи техникии мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика гузаранд.

Пайвасти дастгоҳҳои барқии мавсимӣ, ҳангоми ба талаботҳои санадҳои меъёрии техникии соҳаи энергетика  мутобиқ будани онҳо, бо иҷозати мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика ба анҷом расонида мешавад.

 

БОБИ 5. ШАРТ ВА НИЗОМИ ИСТИФОДАИ ЭНЕРГИЯИ БАРҚ

 

5.1. Интиқоли энергияи барқ ба ҳамаи муштариҳо, сарфи назар аз шакли моликият ва тобеияти идоравӣ, дар ҳаҷми шартномавӣ ба анҷом расонида мешавад.

Ҳаҷми шартномавии солонаи энергияи барқи истифодашаванда бо дарназардошти ҳаҷми мавҷудаи энергияи барқ ва тавоноӣ дар системаи энергетикӣ, бояд ба моҳҳо тақсим карда шавад.

5.2. Дараҷаи эътимоднокии барқтаъминкунии муштарӣ бояд ба талаботҳои санадҳои меъёрии соҳавӣ  мувофиқ бошад ва дар шартнома қайд  карда шавад.

5.3. Қатъи интиқол ё  маҳдуд кардани истифодаи энергияи барқ ба муштариҳо, бо тартиби муқарраркардаи санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ ва Қоидаҳои мазкур,  гузаронида мешавад.

5.4. Бо мақсади пешгирӣ ё рафъи садама, ташкилоти энергиятаъминкунанда вазифадор аст, ки интиқоли энергияи барқро ба  муштарӣ қатъ намояд ва оиди сабабҳои  қатъ намудан баъдан ӯро хабардор намояд.

5.5. Бо мақсади таъмини кори муътадили системаи энергетикӣ, ҳангоми эҳтимолияти норасоии энергияи барқ ва тавоноӣ, ташкилоти энергиятаъминкунанда вазифадор аст, ҷадвали маҳдудкунӣ ё қатъи муваққатии истифодабарандагонро дошта бошад ва дар мавриди лозима онро амалӣ гардонад.

Меъёрҳои  истифодаи энергияи барқ ва тавоноӣ, ҳангоми  норасоӣ дар системаи энергетикӣ, бо пешниҳоди ташкилоти энергиятаъминкунанда аз ҷониби Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон  муқаррар карда мешаванд.

5.6. Ҷадвали маҳдудияти истифода ва қатъи муваққатии энергияи барқ ва тавоноӣ, дар асоси санадҳои мувофиқаи таъминоти захиравии садамавӣ ва технологии барқтаъминкунӣ, аз ҷониби ташкилоти энергиятаъминкунанда бо иштироки истифодабарандагон таҳия карда мешавад.

Дар ҳолатҳои алоҳида ва вобаста ба хусусиятҳои технологияи кор, ташкилоти энергиятаъминкунанда метавонад интиқоли энергияи барқро ба истифодабарандагон то андозаи таъминоти захиравии садамавии барқтаъминкунӣ, маҳдуд (қатъ) намояд.

5.7. Супоришҳои мақомоти танзимкунандаи ташкилоти энергиятаъмикунанда дар бораи маҳдуд намудани истифода ё қатъи энергияи барқ ва тавоноӣ, бояд аз тарафи ҳайати кормандони фаврии истифодабаранда бетаъхир иҷро карда шаванд.

5.8.  Ҳангоми аз тарафи истифодабарандагон иҷро нашудани супоришҳо оид ба маҳдуд намудани истифода ё қатъи энергияи барқ ва тавоноӣ, ташкилоти энергиятаъминкунанда ҳуқуқ дорад истифодабарандагонро бевосита аз маркази таъминотӣ қатъ  ё истифодаи онҳоро то андозаи таъминоти захиравии садамавӣ маҳдуд намояд.

5.9. Шартҳои татбиқи ҷадвалҳои маҳдудкунии истифода ва қатъи муваққатии энергияи барқ (тавоноӣ) ва тартиби кори дастгоҳҳои худкори зиддисадамавӣ, бояд дар шартнома инъикос карда шаванд.

5.10. Дар мавриди набудани таъминоти захиравии садамавӣ, ҳангоми гузаронидани корҳои нақшавии таъмири шабакаҳои барқӣ ва пайваст намудани истифодабарандагони нав, ташкилоти энергиятаъминкунанда дар шартнома инчунин шарт, миқдор ва давомнокии қатъи муштариҳоро бо ин мақсад, бояд қайд намояд.

Ташкилоти энергитаъминкунанда вазифадор аст,  на камтар аз 5 рӯз пеш аз қатъ, рӯз ва соати қатъи интиқоли энергияи барқро бо муштарӣ мувофиқа намояд.

Танаффус дар интиқоли  энергияи барқ бояд аз рӯи имкон, дар вақти ғайрикории муштарӣ, бо огоҳонидани ӯ дар ин бобат на дертар аз 24 соат пеш аз қатъ намудан, анҷом дода шавад.

5.11. Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика дар ҳолатҳои зерин  ҳуқуқ дорад аз ташкилоти энергиятаъминкунанда  пурра ё қисман қатъ намудани интиқоли энергияи барқи муштариро талаб намояд:

а)  ҳолати ғайриқаноатбахши дастгоҳҳои барқии муштарӣ, ки мумкин аст ба садама ё сӯхтор оварда расонад ва  ба ҳаёти одамон таҳдид намояд;

б) набудани шахси масъули хоҷагии барқ ва ҳайати хизматрасони дастгоҳҳои барқии дорои тахассуси лозима;

в) иҷро накардани дастурҳои  мақоми мазкур ё  роҳ надодан  ба намояндагони вай дар рафти иҷрои вазифа.

5.12.  Агар дар соатҳои бори максималии шабакаи барқӣ бори барқи истифодашавандаи муштарӣ аз тавоноии шартномавӣ зиёд бошад,  он гоҳ ташкилоти энергиятаъминкунанда ҳақ дорад аз муштарӣ то андозаи шартномавӣ кам кардани бори барқиро  талаб намояд. Тартиби огоҳонидани муштарӣ оид ба кам кардани бори барқи истифодашаванда бояд дар шартнома муқаррар карда шавад.

Талаби ташкилоти энергиятаъминкунанда оид ба кам кардани бори барқи истифодашаванда  то ба андозаи шартномавӣ ё аз ҷониби  хадамотҳои танзимии он супоридашуда, аз тарафи муштарӣ бояд бе таъхир иҷро шавад. Дар сурати иҷро накардани талаби ташкилоти энергиятаъминкунанда оид ба кам кардани бори энергияи барқи истифодашаванда дар муддати 10 дақиқа,  ташкилоти энергиятаъминкунанда ҳақ дорад, истифодабарандаро қисман ё пурра аз маркази таъминотӣ қатъ намояд.

Вайронкунандагони тартиб ва низоми  муқарраршудаи маҳдудкунии истифодаи энергияи барқ бо пешниҳоди ташкилоти энергиятаъминкунанда ба навбати аввали қатъкунӣ, аз рӯи ҷадвали тасдиқшуда гузаронида мешаванд. Ҳангоми мунтазам вайрон кардани тартиб ва низоми муқарраршудаи истифодаи энергияи барқ, интиқоли энергияи барқ фавран қатъ карда шуда, вайронкунанда бо тартиби муайянкардаи қонунгузорӣ ба ҷавобгарӣ кашида мешавад.

 

БОБИ 6.  ИСТИФОДАБАРИИ ДАСТГОҲҲОИ БАРҚӢ

6.1. Ҳудуди ҷавобгарӣ барои ҳолат ва хизматрасонии шабакаҳои барқӣ байни ташкилоти энергиятаъминкунанда ва муштарӣ, дар санади ҷудо намудани тобеияти тавозунии шабакаҳои барқӣ, ки дар шартнома замима мегардад, бояд қайд карда шавад.

6.2. Ҳудуди ҷавобгарӣ барои ҳолат ва хизматрасонӣ дар дастгоҳи барқӣ ва хатҳои барқии шиддаташон то 1000 В ҳатман бо хатҳои кабелӣ иҷро карда  шуда, аз оиқҳои симчӯби наздиктарини назди бино (иншоот) муқаррар карда мешавад.

Дар сурати мутобиқ набудани ҳудуди воқеии тобеияти тавозунӣ ба ҳудуди дар банди мазкур нишондодашуда, тарафҳо бевосита дар шартнома ҳудуди ҷавобгариро бояд муайян намоянд.

6.3. Ҳудуди ҷавобгарӣ барои ҳолат ва хизматрасонӣ дар дастгоҳ ва хатҳои барқии шиддаташон 1000 В ва зиёда аз он чунин муқаррар карда мешавад:

а) дар пайвастҳои оиқи гузариши хати ҳавоӣ аз қисмати берунии дастгоҳи тақсимотии пӯшида ё дар баромади симҳо аз сиққонаки кашишии оиқҳои дастгоҳи  тақсимотии кушода;

б) дар ғилофасараки кабели таъминотӣ, дар сутуни хати ҳавоӣ ё дастгоҳи тақсимотӣ.

Ҷавобгарӣ барои ҳолати пайвастшавиҳои  дар зербандҳои а) ва б)-и банди мазкур нишондодашуда ба зиммаи ташкилоте, ки истгоҳ ё зеристгоҳи трансформаторӣ дар тавозуни ӯ мебошад, гузошта мешавад.

Ҳудуди ҷавобгарӣ барои ҳолат ва хизматрасонии хати барқи шиддаташ 1000 В ва зиёда аз он, ки шохаҳои  (мустақим ё ба воситаи ҷудокунанда пайвастшуда) ба ташкилотҳои гуногун тааллуқдошта доранд, дар сутуни хати асосӣ, ки дар он шоха иҷро карда шудааст, муқаррар карда мешавад.  Ҷавобгарӣ барои ҳолати сиққонакҳои пайвасткунандаи шоха ба дӯши ташкилоте, ки хати асосӣ дар тобеияти он аст, гузошта мешавад.

Бо мувофиқаи тарафҳо дар шартнома ҳудуди ҷавобгарии  асосноккардашудаи дигар, ки аз рӯи хусусиятҳои истифодабарии дастгоҳ ва хатҳои барқӣ қабул карда шудаанд, мумкин аст муқаррар карда шавад.

6.4. Ба таъмир баровардани хатҳои барқӣ, дастгоҳҳои тақсимотӣ ва истгоҳҳо (зеристгоҳҳо)-и трансформатории муштарӣ,  ки тавассути онҳо   энергияи барқ ба дигар истифодабарандагон  интиқол дода мешавад, инчунин баъд аз таъмир пайваст намудани дастгоҳҳои нишондодашуда, дар мувофиқа бо ташкилоти энергиятаъминкунанда бояд гузаронида шавад.

6.5. Дар мавриди мавҷуд будани шароитҳои хоси истеҳсолӣ ва истифодабарии дастгоҳҳои барқӣ, муштарӣ вазифадор аст, дастурамалҳои махсус оид ба истифодабарӣ ва хизматрасонии бехатарии ин дастгоҳҳоро, ки бо тартиби муқарраркардаи санадҳои меъёрии техникӣ тасдиқ шудаанд, дошта бошад.

6.6. Муштарӣ ва ташкилоти энергиятаъминкунанда вазифадоранд, ки мутобиқи қоидаҳои амалкунанда, ҳифзи дастгоҳҳои барқии дар ҳудуди онҳо қарордоштаро таъмин намоянд.

 

 

БОБИ 7. НАСБ ВА ИСТИФОДАБАРИИ АСБОБҲОИ БАҲИСОБГИРИИ ЭНЕРГИЯИ БАРҚ 

 

7.1. Дастгоҳҳои барқии истифодабарандагони энергияи барқ, бо мақсади ҳисоббаробаркунии энергияи барқи истифодашуда бо ташкилоти энергиятаъминкунанда мувофиқи талаботҳои Қоидаҳои сохти дастгоҳҳои барқӣ (ҚСДБ) ва дигар санадҳои меъёрии техникии соҳаи энергетика дар ҳаҷми зарурӣ, бо асбоб ва воситаҳои  баҳисобгирӣ   бояд таъмин бошанд.

7.2.  Баҳисобгирии энергияи барқ ҷиҳати ҳисоббаробаркунӣ  байни ташкилоти энергиятаъминкунанда ва истифодабаранда  дар сарҳади тобеияти тавозунии шабакаҳои барқӣ гузаронида мешавад.

7.3. Барои баҳисобгирии энергияи барқ воситаҳои андозагирӣ, ки намудҳои онҳо аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба стандартизатсия, метрология, сертификатсия  ва нозироти савдо тасдиқ шуда, ба реестри давлатии воситаҳои андозагирӣ дохил карда шудаанд, бояд истифода шаванд.

7.4.  Асбобҳои  баҳисобгирӣ аз ҷониби ташкилоти энергиятаъминкунанда дастрас ва насб карда мешаванд. Хизматрасонӣ (муоинаи техникӣ, таъмир, санҷиши давлатӣ), таъмини ҳифз ва  ивази саривақтии асбоб ё воситаҳои дигари баҳисобгирии ҳисобӣ  низ аз ҷониби  онҳо ба анҷом расонида мешавад.

Асбобҳои баҳисобгирии иншооти маишӣ-иҷтимоии навсохташуда, баъди аз ҷониби ташкилоти пудратчӣ дар доираи талаботи шартҳои техникӣ пурра супурдан (аз ҷониби комиссияи корӣ қабул гардидан) ба тавозуни такилоти энергиятаъминкунанда супурда мешаванд.

7.5.  Ба шабакаҳои барқии ташкилоти энергиятаъминкунанда (муштарӣ) пайваст намудани дастгоҳҳои барқии муштарӣ (зермуштарӣ), бе асбоб ё воситаҳои дигари баҳисобгирии энергияи барқ,  манъ карда мешавад.

Чун қоида, барои баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ, асбобҳои баҳисобгирии электронӣ, ки бо системаи худкоркардашудаи баҳисобгирӣ ва назорати истифодаи энергияи барқ мутобиқ карда шудаанд, бояд насб карда шаванд.

7.6. Насб ва танзим намудани асбоб ва системаҳои баҳисобгирии энергияи барқ, аз тарафи ташкилотҳое, ки барои гузаронидани ин намуд корҳо иҷозатнома доранд, бояд ба анҷом расонида шаванд.

7.7.  Талафотҳои энергияи барқ дар шабакаҳои барқии истифодабаранда, вобаста ба интиқоли энергияи барқ ба зермуштариҳо, мутаносибан ба миқдори барқи истифоданамуда ба зермуштариҳо нисбат дода мешаванд.

7.8.  Ҳангоми интиқоли транзитии энергияи барқ аз системаи энергетикӣ ба шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда тавассути шабакаи истифодабаранда, қисми талафоти энергияи барқ дар шабакаи истифодабаранда, мувофиқи таносуби миқдори энергияи барқе, ки ба шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда расонида шудааст, ба талафот дар шабакаи системаи энергетикӣ мансуб дониста мешавад.

7.9. Дар ҳолати пайваст будани ду ё аз он зиёд истифодабаранда ба хати интиқоли барқи ташкилоти энергиятаъминкунанда, новобаста аз сарҳади тобеияти тавозунӣ,  асбобҳои баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ бояд дар истгоҳи трансформатории истифодабаранда гузошта шаванд.

7.10.  Дар  истгоҳи  трансформатории  истифодабаранда  асбобҳои баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ бояд гузошта шаванд:

а) дар чашмакҳои воридотии ҳар як хати таъминотии энергияи барқ, новобаста аз мавҷуд будани баҳисобгирии энергияи барқ дар тарафи дигари хат (агар  бо мувофиқаи тарафҳо ҳолати  дигар пешбинӣ нашуда бошад);

б) дар сарҳади тобеияти тавозунии муштарӣ ва зермуштарӣ, агар зермуштарӣ дар тавозуни мустақил бошад;

в) дар аввали ҳар як хати таъминотии зермуштариҳо дар истгоҳи трансформатории муштарӣ,  агар ба ин хат алоҳида бори барқии танҳо як зермуштарӣ  пайваст бошад.

7.11. Дар мавриди интиқоли энергияи барқ аз як манбаи таъминотӣ ба якчанд гурӯҳҳои гуногуни тарифбандишаванда, асбобҳои баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ дар алоҳидагӣ  барои ҳар як гурӯҳи тарифбандишаванда бояд гузошта шаванд.

Ғайр аз ин, барои баҳисобгирии назоратии энергияи барқ дар сохторҳои истеҳсолии алоҳида, таҷҳизоти энергияталаб, дар хатҳои технологӣ ва дар дигар нуқтаҳои зарурӣ, бояд асбобҳои баҳисобгирии энергияи барқ  гузошта шаванд.

7. 12. Агар асбобҳои баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ дар воридаҳои таъминотии 6-35 кВ ва аз он зиёди истгоҳҳои трансформаторӣ гузошта шуда бошанд, он гоҳ пайвасти занҷирҳои ҷараёнӣ ва шиддатии баҳисобгирӣ ба трансформаторҳои андозагир, бояд алоҳида аз занҷирҳои ҳимояи релегӣ ва андозагирӣ гузаронида шавад.

Агар асбобҳои баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ  дар лавҳаи алоҳида насб шуда бошад, он гоҳ ба сиққонакҳои ин лавҳа бояд тамға гузошта шавад. Дар ин ҳолат  пайвасти занҷирҳои дуюмии трансформаторҳои андозагирии ба занҷирҳои асбоби баҳисобгирии ҳисобӣ,  бояд бе истифода намудани сиққонакҳои мобайнӣ гузаронида шавад.

7.13. Дар мавриди мавҷуд будани якчанд системаи тахтасимҳо дар дастгоҳи барқӣ ва пайваст будани ҳар як трансформатори андозагирии шиддат танҳо ба системаи тахтасимҳои худ, барои васлтағйирдиҳии занҷирҳои асбобҳои баҳисобгирии  энергияи барқи ҳар як пайваст ба трансформаторҳои андозагирии шиддатии системаи тахтасимҳои мувофиқ, бояд дастгоҳи алоҳида пешбинӣ карда шавад.

7.14. Сохти занҷирҳои дуюмии трансформаторҳои андозагирӣ барои гузоштани тамға ба сиққонакҳои ҷараён ва шиддат, инчунин ба пайвасти асбобҳо ба сиққонакҳои махсус, ки қатъ намудани бехатари занҷирҳои ҷараён ва шиддатро ҳангоми иваз ва хизматрасонӣ таъмин мекунанд, бояд имкон диҳад.

7.15. Сохти чашмаки дастгоҳи тақсимкунанда, ки дар он трансформаторҳои андозагирии шиддатии баҳисобгирии ҳисобӣ бо ҷудокунак ва муҳофизаккунакҳои  шиддати баланд гузошта шудаанд, бояд  имконияти гузоштани тамға дошта бошад.

Инчунин дар дастаи идоракуни ҷудокунаки трансформатори андозагирии шиддатии баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ, имконияти гузоштани тамға бояд бошад.

7.16. Дар нуқтаи баҳисобгирӣ нишондиҳандаҳои номиналии занҷири якумии ҷараён ва шиддати трансформаторҳои андозагири ҷараён ва шиддат ба нишондиҳандаҳои максималии кории ҷараён ва шиддат бояд мутобиқ бошанд.

7.17. Трансформаторҳои  андозагири ҷараёни баҳисобгирии ҳисобии якфазагӣ дар шабакаи барқии шиддаташ 0,4 кВ гузошташаванда  бояд ба талаботҳои иловагии зерин ҷавобгӯй бошанд:

– лавҳачаи маълумотҳои (мавод ва навишт) трансформатор,  дар давоми муҳлати истифода (на кам аз 25 сол) бояд ҳифзи маълумотҳоро таъмин намояд. Дар баданаи трансформатор зариби номиналии табдили ҷараён бояд бо тарзи тозанашаванда сабт карда шавад;

– сохти трансформатор бояд барои иваз кардани  лавҳачаи маълумотҳо (бе ҷудо намудани трансформатор, бе шикаст додани бадана, ҷузъҳои ҳимоя ва тамғаҳо) бояд имкон надиҳад;

7.18. Санҷиш ва қабули  асбоб ё воситаҳои баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ дар ҷои насб аз ҷониби кормандони ташкилоти энергиятаъминкунанда ва намояндаи мақоми ваколатдор дар соҳаи энергетика гузаронида мешавад.

7.19. Асбоб ё воситаҳои   баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ бояд тамғаҳои зерин дошта бошанд:

а) тамғаи мақоми ваколатдори давлатӣ оид ба стандартизатсия, метрология сертификатсия ва нозироти савдо – дар сарпӯш ва мурвати пайвастшавии сарпӯш;

б) тамғаи ташкилоти энергиятаъминкунанда:

–  дар ҷойҳои басти сарпӯшаки қуттии  сиққонак;

– дар дастаи ҳаракатовари ҷудокунаки шиддати баланд ва даричаи бахши трансформатори шиддат, инчунин дар болопӯши калиди  худкор ё таҷҳизоти дигари бастукушо ё ва ҳимоявии пасти шиддати нақшаи баҳисобгирии энергияи барқ;

– дар  даричаи бахши трансформаторҳои ҷараён;

– дар ҳар як ҷойҳои пайванди занҷирҳои дуюмии трансформаторҳои ҷараён ва шиддат, ки ба онҳо асбобҳои баҳисобгирӣ пайваст мебошанд.

Вайроншавии тамғаҳои  дар  асбоб ё воситаҳои баҳисобгирӣ гузошташуда баҳисобгирии энергияи барқро аз қувваи ҳуқуқӣ маҳрум менамояд.

7.20.  Агар хондани маълумотҳои дар тамғаи санҷиши давлатӣ сабтшуда бе истифодаи воситаҳои махсус ғайриимкон бошад, он гоҳ  тамға шикасташуда ҳисобида мешавад.

7.21. Истифодабарии асбоб ё воситаҳои баҳисобгирии энергияи барқ бояд мувофиқи талаботҳои санадҳои меъёрии техникӣ ва дастурамалҳои  истеҳсолкунанда  ташкил карда шавад.

7.22. Санҷиши даврагии асбоб ё воситаҳои баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ дар мувофиқа бо муштари дар муҳлатҳои муқарраршуда, аз ҷониби ташкилоти энергиятаъминкунанда гузаронида мешавад.

7.23. Дар системаи баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ маълумотҳои баҳисобгирӣ бояд бо саҳеҳияти ҷоиз ба маълумотҳои ҳақиқӣ мувофиқат намоянд. Назорати дақиқии маълумотҳои баҳисобгирӣ бояд дар ҳамаи ҷузъҳои системаи баҳисобгирии энергияи барқ гузаронида шавад.

7.24. Ҳама гуна корҳо дар ҷузъҳои баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ бояд танҳо бо иҷозати ташкилоти энергиятаъминкунанда  гузаронида шавад.

7.25. Ҷавобгарӣ барои ҳифз ва ҳолати техникии трансформаторҳои андозагирӣ, занҷирҳои дуюм ва дигар ҷузъҳои системаи баҳисобгириро, ташкилоте ба уҳда дорад, ки дастгоҳҳои барқӣ дар тавозуни вай қарор доранд.

Ҳангоми вайрон шудани нақшаи баҳисобгирии ҳисобӣ ё шикасти ҷузъҳои он, асбобҳои баҳисобгирӣ аз ҷониби гунаҳкор барқарор карда мешавад.

 

БОБИ 8.  ҲИСОББАРОБАРКУНИИ  ЭНЕРГИЯИ БАРҚИ ИСТИФОДАШУДА

 

8.1. Ҳисоббаробаркунии энергияи барқи истифодашуда дар давраи ҳисоботӣ тибқи нишондодҳои асбобҳои баҳисобгирии энергияи барқ бо истифода аз рӯи тарифҳои барои гурӯҳҳои дахлдори истифодабарандагон  муқарраршуда гузаронида мешавад.

8.2. Ҳисоббаробаркунӣ бо муштарие, ки якчанд гурӯҳи тарифбандишаванда дорад, аз рӯи нишондодҳои асбобҳои баҳисобгирии энергияи барқ дар ҳар як гурӯҳи тарифбандишаванда гузошташуда  гузаронида мешавад.

8.3.  Дар мавриди тағйир ёфтани тарифҳо, ташкилоти энергиятаъминкунанда вазифадор аст, муштариҳоро  на дертар аз 10 рӯз пеш аз ворид намудани тарифҳои нав,  хабардор намояд.

8.4.  Назорати дурустии истифодаи тарифҳои муқарраршуда  аз ҷониби  мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика гузаронида мешавад.

8.5.  Ҳангоми аз ҷониби ташкилоти энергиятаъминкунанда нодуруст мансуб донистани муштарӣ ба ин ё  он гурӯҳи тарифӣ, ҳисоббаробаркунии энергияи барқи истифодашуда  бояд аз нав барои ҳамаи даври барқтаъминкунӣ дар доираи муҳлати даъво  гузаронида шавад.

8.6.  Ҳисоббаробаркунии энергияи барқ бо истифодабаранда, ки нерӯгоҳи барқии худӣ дорад,  бо тарифи барои ин гурӯҳи истифодабарандагон муқарраршуда, ба анҷом расонида мешавад.

8.7.  Давраи ҳисобӣ як моҳ муқаррар карда мешавад. Ташкилоти энергиятаъминкунанда вазифадор аст, дар муҳлат ва шакли  дар шартнома муқарраркардашуда тибқи  нишондодҳои ҳисобгиракҳои  барқӣ маблағи пардохти энергияи барқро ҳисоб намуда, барои пардохт ба муштарӣ пешниҳод намояд.

Гирифтани нишондоди асбобҳои баҳисобгирии энергияи барқ бо мақсади ҳисоббаробаркунӣ бо муштарӣ аз ҷониби шахси ваколатдори ташкилоти энергиятаъминкунанда ҳамчун санҷиши охирин ҳисобида мешавад.

Агар нақшаи баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ бо истифода аз трансформаторҳои андозагири ҷараён ва шиддат амалӣ шуда бошад, он гоҳ ҳаҷми энергияи барқи истифодашуда бояд танҳо бо назардошти зарибҳои номиналии табдилии трансформаторҳои андозагир ҳисоб карда шавад. Дохил намудани зарибҳои ислоҳкунандаи дигар манъ аст.

8.8.  Ҳангоми ба вуҷуд омадани вайроншавӣ дар баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ на бо айби муштарӣ, ҳаҷми энергияи барқи истифодашуда то барқарор намудани он аз рӯи ҳисоби миёнаи шабонарӯзии давраи ҳисобии гузашта ё давраи соли гузашта, муайян карда мешавад.  Баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ  бояд дар муҳлати на кам аз як моҳ  барқарор карда шавад.

Агар бо сабабҳои объективӣ барқарор намудани баҳисобгирии ҳисобӣ дар муҳлати нишондодашуда ғайриимкон бошад, он гоҳ ташкилоти энергиятаъминкунанда дар мувофиқа бо муштарӣ тартиби ҳисоббаробаркунии энергияи барқ ва барқарор намудани асбобҳои баҳисобгириро дар муҳлати на кам аз як моҳ тамдид менамояд.

8.9.  Энергияи барқи истифодашуда бояд аз рӯи ҳуҷҷатҳои пардохтии аз тарафи ташкилоти энергиятаъминкунанда навишташуда дар муҳлати 10 рӯз, аз рӯзи пешниҳод намудани ҳуҷҷати пардохт ба бонки хизматрасонии муштарӣ, пардохт  шавад.

8.10.  Дар шартнома мумкин аст рӯёндани ноустуворӣ (пеня) барои ҳар як рӯзи таъхири пардохт, берун аз муҳлати муқарраршуда,  муқаррар карда шавад. Ноустуворӣ (пеня) ба арзиши энергияи барқи дар давраи ҳисобӣ истифодашуда ҷамъ карда мешавад.

Сарфи назар аз ҳуқуқи рӯёндани ноустуворӣ (пеня)  ташкилоти энергиятаъминкунанда ҳақ дорад, баъд аз огоҳ намудани муштарӣ, то пардохти қарз интиқоли энергияи барқро қатъ намояд.

8.11.  Дар мавриди  ошкор намудани хатогӣ дар ҳуҷҷати пардохт муштарӣ вазифадор аст, фавран ба ташкилоти энергиятаъминкунанда муроҷиат намояд. Ташкилоти энергиятаъминкунанда низ вазифадор аст, фавран  ҳисобро тафтиш намояд. Дар ҳолати зарурӣ ташкилоти энергиятаъминкунанда метавонад санҷиши асбобҳои баҳисобгирии ҳисобиро гузаронад.

Хатогии дар ҳуҷҷати пардохт ошкоршуда  муштариро аз пардохт дар муҳлати муқарраршуда озод намекунад.

Носаҳеҳӣ  дар нишододҳои ҳисобгирак, агар аз ҳадди дақиқии барои ин асбоб муқарраршуда зиёд набошад, ҷоиз дониста мешавад.

Агар тафтиши ҳуҷҷати пардохт ё  санҷиши асбоби баҳисобгирии ҳисобӣ зарурати аз нав ҳисоббаробаркуниро тақозо намояд, он гоҳ аз нав ҳисоббаробаркунӣ аз ҷониби ташкилоти энергиятаъминкунанда,  ҳангоми тартиб додани ҳуҷҷати пардохти навбатӣ гузаронида мешавад.

8.12.  Дар мавриди аз ҷониби муштарӣ напардохтани  маблағи энергияи барқи истифодашуда дар ду давраи ҳисобӣ, ташкилоти энергиятаъминкунанда ҳуқуқ дорад интиқоли энергияи барқро пурра ё қисман қатъ намояд.

8.13. Ҳангоми   аз нишондодҳои шартномавӣ барзиёд истифода намудани энергияи барқ ва тавоноии иҷозатдодашуда, муштарӣ (ба ғайр аз маишӣ) бояд ба ташкилоти энергиятаъминкунанда арзиши 5-каратаи энергияи барқ ва тавоноии   аз миқдори шартномавӣ зиёд истифодашударо барои давраи ҳисоб муқарраршуда, истифодакардаашро пардохт намояд.

Пардохти барзиёдии энергияи барқ ва тавоноии истифодашуда ба истифодабаранда ҳуқуқи истифодаи минбаъдаи тавоноии барзиёдро  намедиҳад.

Банди мазкур ҳангоми пешниҳоди ҳуҷҷатҳои асосноккунандаи ташкилоти энергиятаъминкунанда ё   санади аз ҷониби ташкилоти энергиятаъминкунанда ё мақоми ваколатдори давлатӣ  дар соҳаи энергетика  дар ҳузури муштарӣ тартибдодашуда, бояд татбиқ шавад.

Ҳангоми аз меъёри муқарраршуда зиёд истифода бурдани энергияи барқ барои миқдори зиёдистифодашуда арзиши 5-карата ситонида мешавад.

8.14. Дар мавриди аз ҷониби муштарӣ худсарона пайваст намудани дастгоҳҳои барқии худ, ташкилоти энергиятаъминкунанда ва мақоми ваколатдори давлатӣ  дар соҳаи энергетика  ҳақ дорад,  дастгоҳҳои барқиро фавран хомӯш намуда, аз муштарӣ арзиши энергияи барқи бе иҷозат истифодашударо дар ҳаҷми 5-карата рӯёнад.

8.15. Дар мавриди бо айби муштарӣ вайрон намудани асбоби баҳисобгирии ҳисобӣ (кандани тамға, шикасти ҷузъҳои асбоб ва ғ.), тағйир намудани нақшаи пайвасти асбоби баҳисобгирии ҳисобӣ, пайвасти барқабулкунакҳо берун аз ҳисобгирак ё дуздии энергияи барқ бо тарзи дигар, ташкилоти энергиятаъминкунанда ва мақоми ваколатдори давлатӣ  дар соҳаи энергетика  ҳақ доранд муштариро аз шабака  ҷудо намоянд ва аз нав ҳисоббаробаркунии сарфи энергияи барқро гузаронанд.

Ҳаҷми энергияи барқи бо вайронкуниҳои мазкур истифодашуда ва арзиши он бо назардошти тавоноӣ ва миқдори воқеии соати кори барққабулкунакҳо,  аз рӯзи охирини гирифтани нишондоди ҳисобгираки барқӣ, бо истифодаи тарифи 2-карата, бояд муайян карда шавад.

Ташкилоти энергиятаъминкунанда то барқарор намудани баҳисобгирӣ, сарфи энергияи барқро аз рӯи тавоноии воқеӣ  ва миқдори соатҳои кории онҳо бояд муайян намояд.

8.16. Дар мавриди бо сабабҳои гуногун  аз манзили ишғолнамуда рафтан, муштарӣ вазифадор аст,   7 рӯз пеш хаттӣ ташкилоти энергиятаъминкунандаро хабардор намуда, маблағи ҳисоби энергияи барқи то рӯзи рафтан истифодашударо  пурра пардохт намояд. Баъди аз ҷониби муштарӣ пурра пардохт намудани энергияи барқи истифодашуда, ташкилоти энергиятаъминкунанда интиқоли энергияи барқро бояд қатъ намояд.

Ба расмият даровардани муштарии нав ва ба шабакаи барқӣ пайваст намудани дастгоҳҳои барқии ӯ бо тартиби муқарраршуда ба анҷом расонида мешавад.

8.17. Муштариҳое, ки  энергияи барқро новобаста аз тавоноии пайваст барои реклама, иллюминатсия, равшан кардани бино ва иншоот истифода мебаранд, бояд аз ташкилоти энергиятаъминкунанда ва мақоми ваколатдори давлатӣ  дар соҳаи энергетика  иҷозат гиранд, инчунин бо тарифи гуруҳи мувофиқ арзиши энергияи барқи истифодашударо пардохт намоянд.

8.18. Дар мавриди истифодаи энергияи барқ барои гармкунӣ ва таъмин бо оби гарм (ба ғайр аз ҳолатҳое, ки аз рӯи меъёру қоидаҳои шаҳрсозӣ истифодаи энергияи барқ барои пухтупаз ва гармкунӣ пешбинӣ карда мешавад)  муштарӣ вазифадор аст асосноккунии техникӣ-иқтисодиро барои гирифтани иҷозати истифодаи  энергияи барқ ба ҷои дигар намуди энергия ба мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика пешниҳод намояд.  Тартиби гирифтани иҷозат аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика муқаррар карда мешавад.

8.19. Ҳангоми ворид шудани пардохти  таъиноти номуайян, маблағи воридшуда бо тартиби навбати тақвимии ба вуҷуд омадани пардохтҳо ба ҳисоби пардохти  пеш бавуҷудомадаи муштарӣ нисбат карда мешавад, агар тарафҳо чизе дигарро мувофиқа накарда бошанд.

8.20. Маблағи барои давраи муайян барзиёд пардохтшуда дар ҷараёни ҳисоббаробаркунии оянда, ҳамчун пардохти энергияи барқи истифодашуда, ба ҳисоб гирифта мешавад.

8.21. Арзиши 1 кВтхсоат энергияи барқ тибқи Нархнома  муқарар карда мешавад.

8.22. Ҳисоббаробаркунии энергияи барқ мумкин аст ҳамчун пешпардохт, пардохти нақшавӣ ё бо тарзи дигари мувофиқашуда ба анҷом расонида шавад.

 

БОБИ 9. ҶУБРОНИ ТАВОНОИИ ҒАЙРИФАЪОЛ

9.1. Камкунӣ (зиёдкунӣ) ба тарифҳои энергияи барқ барои истифода ва тавлиди тавоноии ғайрифаъоли энергияи барқ бо шартнома муайян карда мешавад, агар қонунгузорӣ тартиби дигарро пешбинӣ накарда бошад.

9.2. Тартиби ҳисоби истифодаи энергияи ғайрифаъол аз рӯи «Методикаи ҳисоб ва татбиқ намудани камкунӣ ва зиёдкунӣ ба тарифи тавоноӣ ва энергияи фаъол барои аз ҷониби истифодабаранда истифода бурдан ва истеҳсол намуда, ба шабакаҳои барқӣ интиқол додани тавоноӣ ва энергияи ғайрифаъол» (замимаи №3) муқаррар карда мешавад.

9.3. Кам ва зиёдкунӣ дар ҳисобу китоби энергияи барқе, ки ба истифодабарандагони маишӣ (аҳолӣ), соҳаҳои иҷтимоӣ  дохил мешаванд, татбиқ намегардад.

9.4. Назорати бузургии тавоноии ғайрифаъол ва энергияи ғайрифаъоли барқи истифодашуда, инчунин истифодаи дурусти каму зиёдкунии тарифи энергияи барқ барои ҷуброни тавонои ғайрифаъол дар дастгоҳҳои барқии истифодабарандагон, аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика амалӣ карда  мешавад.

БОБИ 10. ВАЗИФА, ҲУҚУҚ ВА МАСЪУЛИЯТИ ТАШКИЛОТИ ЭНЕРГИЯТАЪМИНКУНАНДА ВА МУШТАРӢ

10.1. Ташкилоти энергиятаъминкунанда вазифадор аст:

а) ба муштарӣ аз шабакаи пайвастшуда дар ҳаҷми шартномавӣ ва аз рӯи реҷаи мувофиқашуда  энергияи барқро интиқол намояд;

б) шабакаҳои ба ӯ тааллуқдоштаро барои интиқоли транзитии энергияи барқ пешниҳод намояд;

в) бо дархости муштарӣ  миқдори шартномавии истифодаи энергияи барқ ва тавоноиро дар доираи муҳлати амали шартнома  тағйир диҳад;

г) дар ҳолатҳои зерин муштариро бетаъхир хабардор намояд:

– носозӣ дар кори воситаҳои баҳисобгирӣ ва вайрон шудани нақшаи баҳисобгириҳои онҳо;

– ба вуҷуд омадани вайрониҳо дар шабакаи таъминотӣ бо қатъи муваққатии барқтаъминкунии муштарӣ бо гуноҳи ташкилоти энергиятаъминкунанда (сабабҳои ба вуҷуд омадани вайрониҳо ва муҳлати барқароркунии реҷаи муътадили барқтаъминкунии муштарӣ);

–  носозиҳо дар хатҳои интиқоли барқ, дастгоҳ ва таҷҳизоти барқӣ, аз ҷумла ҳимояи релегӣ ва худкоркуне, ки дар ҳудуди шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда воқеанд ва муштариро бо барқ таъмин мекунанд.

д) дастурҳои мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетикаро  иҷро намояд;

е) андозаҳои бо стандартҳои давлатӣ пешбинишудаи нишондиҳандаҳои сифатии энергияи барқро дар сарҳади тобеияти балансии шабакаҳои барқӣ нигоҳ дорад;

ж) дурустии кори воситаҳои худкоркуни зиддисадамивии системавӣ ва боркамкунии худбахуди басомадии дар дастгоҳ ва таҷҳизоти  барқии муштарӣ гузошташударо санҷад ва ҷур намояд.

10.2. Ташкилоти энергиятаъминкунанда ҳуқуқ дорад:

а) аз ҷониби муштарӣ риоя шудани  реҷаи шартномавии  истифодаи энергияи барқ ва ҳолати баҳисобгирии онро назорат намояд;

б) дастгоҳ ва таҷҳизоти барқии худсарона ба шабакаи барқии ташкилоти энергиятаъминкунанда пайвастшудаи муштариро қатъ намояд ва нисбати муштарӣ чораҳои бо қонунгузорӣ ва Қоидаҳои мазкур пешбинишударо амалӣ намояд;

в) дар ҳолатҳои зерин интиқоли энергияи барқро ба муштарӣ  маҳдуд ё муваққатан қатъ намояд:

– ҳолати ғайриқаноатбахши дастгоҳҳои барқӣ, ки ба садама, сӯхтор оварда мерасонад ва ба ҳаёти ҳайати  хизматрасон таҳдид менамояд;

–  иҷро накардани дастури мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика оид ба бартараф намудани камбудиҳои ҷойдошта;

–  аз меъёри муқарраршуда зиёд намудани сарфи энергияи барқ ва тавоноӣ ё  вайрон намудани реҷаи  истифода;

– бе меъёри мувофиқашуда  истифода намудани энергияи барқ;

–  ошкор намудани ҳолатҳои истифодаи исрофкоронаи энергияи барқ;

– худсарона, бе ҳисобгирак ё берун аз ҳисобгирак пайваст намудани барққабулкунакҳо ё вайрон намудани нақшаи баҳисобгирии энергияи барқ;

–  ҳангоми набудани ҳайати кормандони хизматрасони дастгоҳҳои барқӣ;

– бо айби муштарӣ паст шудани сифати барқ то нишондиҳандаҳое, ки фаъолияти муътадили дастгоҳҳои барқии ташкилоти энергиятаъминкунанда ва дигар истифодабарандагонро халалдор менамояд;

– монеъ шудан ба шахсони масъули ташкилоти энергиятаъминкунанда ва мақоми ваколатдори давлатӣ  дар соҳаи энергетика, барои иҷрои вазифаҳои худ дар дастгоҳҳои барқӣ ва асбобҳои баҳисобгирии энергияи барқ;

– дар муҳлати муқарраршуда пардохт накардани маблағи энергияи барқи истифодашуда;

– дар мавриди ба вуҷуд омадан ё таҳдиди ба вуҷуд омадани садама дар кори шабакаҳои барқии ташкилоти энергиятаъминкунанда;

– дар мавриди бо тартиби муқарраршуда ворид намудани ҷадвали маҳдуд намудани истифода ва қатъи энергияи барқ ҳангоми ба вуҷуд омадани норасоии энергияи барқ ва тавоноӣ дар системаи энергетикӣ;

г) бо муштарӣ барои энергияи барқи истифодашуда дар доираи муҳлати даъво бо тартиби муқарраршуда ва ба расмият даровардани ҳуҷҷатҳои дахлдор  муқоисаи қарзро гузаронад;

д) нақшаи пайвасти дастгоҳ ва таҷҳизоти танзимкунандаи бори шабакаҳои барқии муштарӣ, коршоямии дастгоҳ ва таҷҳизоти зиддисадамавии худкоркунанда ва дастгоҳҳои дигари таъминкунандаи танзими бори системаи энергетикии дар  муштарӣ гузошташударо назорат намояд;

е) барои муштарӣ давраи бори максималии шабакаи барқиро дар давоми шабонарӯз, бо фосилаи мақоми танзимгар тасдиқкарда ва бо давомнокии умумии на зиёда аз 6 соат, муқаррар намояд;

ж) барои муштарӣ миқдори истеҳсол ва истифодаи энергияи (тавоноӣ)-и ғайрифаъолро муқаррар намояд.

10.3. Ташкилоти энергиятаъминкунанда барои дар ҳаҷми шартномавӣ бо энергияи барқ таъмин накардани муштарӣ, ки бо сабабҳои зерин ба вуҷуд омадаанд, дар назди ӯ масъулият надорад:

а) дар натиҷаи танзими реҷаи истифодаи энергияи барқ, ки дар асоси ҳуҷҷатҳои ҳуқуқию меъёрӣ гузаронида шудааст;

б) дар ҳолатҳои барои шартнома форс-мажорӣ, аз ҷумла офатҳои табиӣ, ҳолатҳои алоҳидаи ҳаёти ҷамъиятӣ, майлкунии зиёд аз ҳадди ҷоиз ва ааз меъёрҳои лоиҳавию қоидаҳо;

в) амали нодурусти ҳайати кормандони муштарӣ, ки аз тарафи мақоми ваколатдори давлатӣ  дар соҳаи энергетика  ошкор гардидаанд;

г) шикасти дастгоҳ ва таҷҳизоти муштарӣ, ки ба қатъшавии худбахуди хати таъминотӣ оварда расонидааст;

д) маҳдуд  ё  пурра қатъ намудани интиқоли энергияи барқ барои дар муҳлати муқарраршуда напардохтани маблағи  энергияи барқи истифодашуда;

е) ҳангоми иҷрои корҳои пешгирикунанда ва таъмир, пайвасти  истифодабарандагони нав ва ғ;

ж) мувофиқат надоштани нақшаи барқтаъминкунӣ ба дараҷаи эътимоднокии барқтаъминкунӣ;

з)   бо сабабҳои дигари объективие, ки дар лаҳзаи интиқоли энергияи барқ ба миён омадаанд.

10.4.  Истифодабаранда вазифадор аст:

а) оиди ҳамаи носозиҳо дар кори асбоб ва системаҳои баҳисобгирии ҳисобии энергияи барқ ташкилоти энергиятаъминкунандаро бетаъхир огоҳонад;

б) оиди истифодаи энергияи барқ дар давраи ҳисобии гузашта ба ташкилоти энергиятаъминкунанда ҳисобот пешниҳод намояд (ба истиснои муштариёни маишӣ);

в) ҳангоми тағйир ёфтани  дараҷанокии нақшаи барқтаъминкунии иншооти барқӣ ташкилоти энергиятаъминкунандаро саривақт хабардор намояд;

г) аз рӯи талаби ташкилоти энергиятаъминкунанда ва мақоми ваколатдори давлатӣ  дар соҳаи энергетика  маводҳои  заруриро пешниҳод намояд;

д) ба кормандони ташкилоти энергиятаъминкунанда ва мақоми ваколатдори давлатӣ  дар соҳаи энергетика  барои гузаронидаи корҳои зерин мусоидат намояд:

– азназаргузаронии асбоб ва системаҳои баҳисобгирии ҳисобӣ;

– андозагирӣ ва қайди маълумотҳо оид ба реҷаи кори дастгоҳ ва таҷҳизоти ҷубронкунандаи тавоноии ғайрифаъол  ва оиди дастгоҳ ва таҷҳизоти барқӣ, ки ба сифати барқ таъсир мерасонанд ва ба таркиби таъсиси захираҳои технологӣ-садамавӣ  дохил карда шудаанд;

– тафтиши нақшаи пайвасти барққабулкунакҳое, ки дар танзими бор дар шабакаҳои барқӣ иштирок менамоянд;

– азназаргузаронии коршоямии худкоркунҳои зиддисадамавии дар дастгоҳҳои муштарӣ гузошташуда ва дигар  таҷҳизоте, ки танзими борро дар системаи энергетикӣ таъмин менамоянд;

е) дар якҷоягӣ бо ташкилоти энергиятаъминкунанда ҷадвали маҳдудкунии истифода ва қатъи интиқоли энергияи барқро дар мавриди норасоии тавоноӣ ва энергияи барқ дар системаи энергетикӣ таҳия намояд;

ж) оиди тағйир ёфтани реквизитҳои бонкӣ, соҳибмулк, шакли моликият ва суроға ташкилоти энергиятаъминкунандаро дар муҳлати 10 рӯз хабардор намояд;

з) ҳангоми кори параллелии нерӯгоҳҳои барқии истифодабарандагон ё ташкилотҳои дигар:

– сохтмони нерӯгоҳҳои барқиро бо ташкилоти энегиятаъминкунанда мувофиқа намояд;

– истифодабарии дастгоҳ ва таҷҳизоти нерӯгоҳҳои барқиро аз рӯи қоидаҳои амалкунанда ба роҳ монад;

– кори боэътимод ва бехавфи дастгоҳ ва таҷҳизоти нерӯгоҳҳои барқиро таъмин  намояд;

– реҷаи кори нерӯгоҳхои барқиро бо ташкилоти энергиятаъминкунанда мувофиқа намояд;

– сари вақт маълумотҳои заруриро ба ташкилоти энергиятаъминкунанда пешниҳод намояд.

и) бо талаби ташкилоти энергиятаъминкунанда муқоисаи қарзи  энергияи барқи истифодашударо  дар доираи муҳлати даъво ва бо ба расмият даровардани  ҳуҷҷатҳои лозимаро гузаронад;

к) ҳифзи воситаҳои боркамкунии худбахуди басомадӣ  ва  дигар воситаҳои худкоркуни системавии  дар истгоҳи барқии муштарӣ гузошташударо таъмин намояд;

л) иҷрои реҷаи шартномавии истифодаи энергияи барқ ва тавоноиро таъмин намояд;

м) дар нуқтаи пайваст ба шабакаҳои барқии ташкилоти энергиятаъминкунанда аз ҳадди ҷоиз зиёд нашудани таъсири дастгоҳҳои барқии худиро ба сифати энергияи барқ  таъмин намояд;

н) оиди садама ва ҳодисаҳо, вобаста ба қатъшавии хатҳои таъминотӣ, оиди носозиҳои дастгоҳ ва таҷҳизоти ташкилоти энергиятаъминкунанда, ки дар ҳудуди муштарӣ ҷойгир мебошанд, ташкилоти энергиятаъминкунандаро бетаъхир хабардор намояд;

о) барои анҷом додани корҳои васлтағйирдиҳии фаврӣ дар қисматҳои транзитии истгоҳ ва зеристгоҳҳои трансформаторӣ, инчунин иҷрои корҳои сохтмонӣ ва таъмири шабакаҳои барқии худ, ки дар ҳудуди муштарӣ ҷойгир шудаанд, ба ҳайати кормандони ташкилоти энергиятаъминкунанда дар ҳамаи соатҳои шабонарузӣ роҳ диҳад, ҳамзамон ташкилоти энергиятаъминкунанда баъди ба анҷом расонидани корҳо  ба таври зарурӣ ҳудуди кориро бояд ба тартиб дарорад;

п) истифодабарии техникӣ ва техникаи бехатарии дастгоҳу таҷҳизоти барқии дар тавозунаш бударо  тибқи талаботҳои  санадҳои меъёрии техникӣ ба роҳ монад;

р) интизоми фавриро риоя намояд;

с) дорои шиносномаи энергетикӣ бошад;

т) тавозуни солона ва дурнамои энергияи барқро тартиб диҳад;

у) ҳангоми боркамкунии садамавӣ  талаботи ташкилоти энергиятаъминкунандаро оиди кам намудани бор ё маҳдуд (қатъ) намудани истифодаро  иҷро намояд;

ф) чорабиниҳои  ташкилию техникиро оиди сарфаи энергияи барқ таҳия ва татбиқ намояд;

х) барои рӯзҳои махсуси зимистон ва тобистон ҷадвали бори барқро тартиб диҳад;

10.5. Истифодабаранда ҳуқуқ дорад:

а) оиди тағйир додани ҳаҷми шартномавии истифодаи энергияи барқ ва тавоноӣ дар доираи муҳлати амали шартнома пешниҳод манзур намояд;

б) дар мавриди маълум кардани вайронии асбобҳои баҳисобгирии ҳисобии истифодаи энергияи барқи ба ташкилоти энергиятаъминкунанда тааллуқдошта,  санҷиш ва ивази онҳоро талаб намояд;

в) дар ҳолати бо айби ташкилоти энергиятаъминкунанда ба амал омадани носозиҳо дар таъминоти барқ, барои интиқоли нопурраи ҳаҷми шартномавии энергияи  барқ ва тавоноӣ ҷуброни зарарро  талаб намояд.

10.6. Ташкилоти энергиятаъминкунанда ва муштарӣ барои иҷро накардан ё  иҷрои номақбули масъулиятҳои шартномавӣ  ҷавобгар мебошанд.

10.7.   Ташкилоти энергиятаъминкунанда ва муштарӣ вазифадоранд, дар ҳудуди тобеияти тавозунии шабакаи барқ андозаи нишондиҳандаҳои сифати энергияи барқро, ки риояи талаботҳои стандартҳои давлатиро таъмин менамояд, нигоҳ доранд ва назорати даврагии онро гузаронанд. Давраи назорати сифати энергияи барқ дар шартнома бояд муқаррар карда шавад.

Нишондиҳандаҳои сифатии энергияи барқ тибқи стандартҳои давлатӣ муайян карда мешаванд.

10.8. Тарафе, ки дар паст шудани нишондиҳандаҳои сифатии энергияи барқ (ғайр аз басомад) ва вақти кор бо энергияи барқи пастсифат (бо фоиз нисбат ба давомнокии андозагирӣ) айбдор аст, аз рӯи натиҷаҳои андозагирӣ тавассути асбобҳои статикӣ ва бақайдгирӣ муайян карда мешавад.

Натиҷаҳои андозагирӣ бо санаде, ки аз тарафи намояндагони ташкилоти энергиятаъминкунанда, муштарӣ ва мақоми ваколатдори давлатӣ  дар соҳаи энергетика тартиб дода шудааст, ба расмият дароварда мешавад.

10.9.  Миқдори энергияи барқи пастсифат аз рӯи сарфи энергияи барқ барои эҳтиёҷоти истеҳсолии муштарӣ барои ҳар як давраи ҳисобӣ (то гузаронидани андозагирии навбатии нишондиҳандаҳои сифатӣ) ва фоизи вақти корӣ бо энергияи барқи пастсифат, муайян карда мешавад.

10.10. Вақти кор бо басомади паст аз рӯи басомадсанҷи бақайдгирандаи истгоҳҳои барқӣ ё нуқтаи танзимгарии системаи энергетикӣ муайян карда мешавад.

Миқдори энергияи барқи бо басомади паст додашуда аз рӯи ҳисоби миёнаи сарфи шабонарӯзии барқ дар давраи ҳисоббаробаркунӣ муайян карда мешавад.

10.11. Дар ҳолати бо айби муштарӣ паст шудани  сифати энергияи барқ дар сарҳади тобеияти тавозунии шабакаи барқӣ, муштарӣ дар ҳаҷми 25 фоизи арзиши энергияи барқи сифати пастро ба ташкилоти энергиятаъминкунанда ҷуброн менамояд.

10.12. Дар ҳолати  бо айби ташкилоти энергиятаъминкунанда барои эҳтиёҷоти истеҳсолии муштарӣ интиқол шудани барқи пастсифат (дар як вақт аз рӯи як ё якчанд нишондиҳанда), ташкилоти энергиятаъминкунанда ба ҳаҷми 25 фоизи арзиши энергияи барқи  сифати паст додашударо ба муштарӣ ҷуброн менамояд.

10.13. Ташкилоти энергиятаъминкунанда барои интиқоли энергияи барқ бо сифати паст дар шабонарӯзе, ки дар давоми он муштарӣ реҷаи муқарраршудаи истифодаи энергияи барқро риоя накардааст ва ба истифодаи энергияи барқ ва тавонии аз ҳаҷми   шартномавӣ зиёд роҳ додааст, дар назди муштарӣ масъулияти моддӣ надорад.

10.14. Ташкилоти энергиятаъминкунанда барои интиқоли энергияи барқ бо  шиддати аз ҳадҳои шартномавӣ баланд ё паст, агар муштарӣ бо дастгоҳ ва таҷҳизоти  ҷубронкунандаи энергия (тавоноӣ)-и ғайрифаъоли худ, нишондиҳандаҳои шартномавии  энергия (тавоноӣ)-и ғайрифаъоли аз шабакаи барқии ташкилоти энергиятаъминкунанда истифодакардаашро нигоҳ дошта натавониста бошад,  дар назди истифодабаранда масъулияти моддӣ надорад.

10.15. Ташкилоти энергиятаъминкунанда барои бо барқ таъмин накардани талаботи истеҳсолии муштарӣ, дар сурати ба вуҷуд омадани он, ба истиснои сабабҳои дар  банди 10.3. зикршуда,  андозаи 2-каратаи арзиши энергияи барқи доданашударо бояд ҷуброн намояд.

10.16. Бо пардохтани арзиши 2-каратаи  энергияи барқи барои эҳтиёҷоти истеҳсолӣ доданашуда ва ҷуброни 25 фоизи арзиши энергияи барқи бо сифати паст додашуда, масъулияти моддии ташкилоти энергиятаъминкунанда дар назди муштарӣ ба охир мерасад.

10.17. Барои таъмини истифодабарии боэътимод ва бехавфи дастгоҳҳои барқӣ муштарӣ вазифадор аст,  азназаргузаронӣ, санҷиш, озмоиш  ва таъмири пешгирикунандаи дастгоҳҳои барқӣ ва воситаҳои муҳофизатии ба онҳо тааллуқдошта, инчунин таъмири биноҳо ва иншооти дастгоҳҳои тақсимкунанда ва трансформаторҳоро дар ҳаҷм ва муҳлатҳои бо  меъёр ва қоидаҳои амалкунанда муқарраршуда, гузаронад.

 

БОБИ 11. НАЗОРАТИ ДАВЛАТИИ ЭНЕРГЕТИКӢ

 

11.1. Назорати давлатии  риоя шудани стандартҳои муқарраргардида, меъёрҳо ва қоидаҳо дар ҷараёни истеҳсол, интиқол, табдил ва истифодаи энергияи барқ, ҳамчунин баҳрабардории иншоот, дастгоҳ ва таҷҳизоти барқӣ аз ҷониби мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика анҷом дода мешавад.

11.2.  Иҷрои дастурҳои мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика дар муҳлатҳои муқарраршуда барои ташкилотҳои энергиятаъминкунанда ва муштариҳо, сарфи назар аз шакли моликият, ҳатмӣ мебошад.

11.3.  Роҳбарони мақомоти давлатӣ, ташкилотҳои энергиятаъминкунанда ва истифодабарандагони энергияи барқ, ки талаботҳои асосноки мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетикаро иҷро намекунанд ё ба иҷрои он монеъ мешаванд,  дар асоси қоунгузории  Ҷумҳурии Тоҷикистон ба ҷавобгарӣ кашида мешаванд.

11.4.  Назорат аз болои дастгоҳҳои барқӣ, ки бо қоидаҳои махсус истифода мешаванд, бо тартиби муқарраркардаи санадҳои меъёрии техникии амалкунанда  гузаронида мешавад.

11.5. Амалӣ намудани назорати давлатии энергетикӣ вазорату идораҳо ва субъектҳои соҳибкориро аз уҳдадориҳояшон оид ба назорати ҳолати техникӣ ва баҳрабардории таҷҳизоти барқии сохторҳои зертобеашон озод накарда, худи истифодабарандагонро низ оид ба иҷрои талаботҳои санадҳои меъёрии ҳуқуқии соҳавӣ ва истифодаи самараноки энергияи барқ  аз ҷавобгарӣ озод наменамояд.

 

 

БОБИ 12.  МУНОСИБАТҲОИ ХОСА  БО ИСТИФОДАБАРАНДАГОНИ ГУРӮҲҲОИ АЛОҲИДА

12.1. Истифодабарандагони дорои нерӯгоҳи барқии хусусӣ

12.1.1. Нерӯгоҳи барқии истифодабаранда, ки бевосита ё ба воситаи шабакаҳои истифодабарандагон ба шабакаи барқии системаи энергетикӣ пайваст  шудааст, вазифадор аст ба идораи ягонаи амалиётии танзимгарии ташкилоти энергиятаъминкунанда итоат намояд.

12.1.2. Ташкилоти энергиятаъминкунанда бояд тибқи нақшаи тасдиқшуда ба нерӯгоҳи барқӣ ҷадвали бор ва интиқоли энергияи барқро ба системаи энергетикӣ  муқаррар намояд.

12.1.3. Дар мавриди кифоя набудани тавоноии нерӯгоҳи барқии хусусӣ дар шартнома ҳаҷми энергияи барқи аз шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда ба истифодабаранда ва мувофиқи тавоноии иҷозатдодашуда муқаррар  карда мешавад.

12.1.4. Дар мавриди дар нерӯгоҳи барқӣ мавҷуд будани тавоноии барзиёд, истифодабаранда метавонад тибқи шартнома энергияи барқи барзиёд истеҳсолшавандаро ба шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда интиқол намояд.

12.1.5. Ҳангоми поён аз нишондоди муқарраршуда коҳиш ёфтани бори нерӯгоҳи барқӣ, ташкилоти энергиятаъминкунанда ҳуқуқ дорад, ба молики нерӯгоҳи барқӣ ба миқдори коҳиш энергияи барқи ба ӯ интиқолшавандаро маҳдуд намояд.

12.1.6. Дар нерӯгоҳи барқӣ барои баҳисобгирии энергияи барқи фаъол ва тавоноии ғайрифаъоли ба шабакаи пайвастшуда интиқолшаванда ё аз шабакаи ташкилоти энергиятаъмиинкунанда қабулшуда, бояд асбобҳои баҳисобгирии энергияи барқ тибқи муқаррароти Қоидаҳои сохти дастгоҳҳои барқӣ (ҚСДБ) гузошта шаванд.

12.1.7. Талафоти энергияи барқ дар трансформатори баландкунандаи нерӯгоҳи барқӣ, сарфи назар аз интиқоли энергияи барқ ба шабакаи пайвастшуда ё  қабул аз шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда, ба неругоҳи барқӣ  мансуб дониста мешавад.

12.1.8. Ҳисоббаробаркунии энергияи барқи ба шабакаи пайвастшуда интиқолёфта ва аз шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда қабулшуда, бояд дар алоҳидагӣ ба анҷом расонида шавад.

12.1.9. Тарифи энергияи барқи аз нерӯгоҳи барқӣ ба шабакаи пайвастшуда интиқолшаванда бояд дар шартнома  муқаррар карда шавад.

12.1.10 Истифодабаранда энергияи барқи аз шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда қабулшударо бо тарифи гурӯҳи истифодабарандагоне, ки ба он мансуб аст, пардохт менамояд.

12.1.11. Агар истифодабаранда энергияи барқро аз шабакаи ба нерӯгоҳи барқӣ пайвастшуда ба муштарии дигар (маҳалли истиқоматӣ, корхона ва ташкилотҳо ва ғ.) интиқол намояд, ҳисоббаробаркунӣ бо ин муштарӣ аз рӯи тарифи гурӯҳи мувофиқ гузаронида мешавад.

12.1.12. Тартиби пешниҳод намудани ҳуҷҷатҳои пардохт ва пардохти арзиши энергияи барқи истифодашуда бояд дар шартнома муқаррар карда шавад.

12.1.13. Дар мавриди интиқоли нопурраи энергияи барқ ба шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда бо айби нерӯгоҳи барқӣ бо сабабҳои объективӣ, истифодабаранда арзиши 5-каратаи  энергияи барқи интиқолнашударо бояд пардохт намояд.

Ҳаҷми энергияи барқи бо айби нерӯгоҳи барқӣ ба шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда интиқолнашуда  ҳамчун фарқ байни энергияи барқи таъиншуда ва воқеии шабонарӯзии ба шабака интиқолшуда, муайян карда мешавад.

12.1.14. Молики нерӯгоҳи барқӣ барои таваққуф дар интиқоли барқ дар натиҷаи ҳодисаи табиӣ ё бо айби шахсони бегона бавуҷудомада ҷавобгар нест.

12.1.15. Истифодабарандагоне, ки энергияи барқро аз нерӯгоҳи барқии алоҳида аз система фаъолияткунанда  (локалӣ) мегиранд, ҳисоббаробаркунии энергияи барқи истифодашударо бо тарифи  барои гурӯҳи истифодабарандагони мувофиқ муқарраршуда, ба анҷом мерасонанд.

 

12.2. Истифодабарандагони саноатӣ ва ба онҳо баробаркардашуда    

12.2.1. Ташкилоти энергиятаъминкунанда вазифадоранд, ки бо истифодабаранда танҳо дар сурати мавҷуд будани меъёри тасдиқшудаи сарфи энергияи барқ барои воҳиди маҳсулоти истеҳсолшаванда, шартнома бандад.

Ҳаҷми энергияи барқи истифодашаванда дар асоси меъёри бо мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика мувофиқашудаи сарфи энергияи барқ барои воҳиди маҳсулоти истеҳсолшаванда, бояд муайян карда шавад.

12.2.2. Энергияи барқи барои эҳтиёҷоти истеҳсолӣ ва ғайриистеҳсолии истифодашаванда тибқи тарифи барои истифодабарандагони саноатӣ ва ба онҳо баробаркардашуда пардохт карда мешавад.

12.2.3. Энергияи барқи аз ҷониби истифодабарандаи саноатӣ ва ба он баробар барои эҳтиёҷоти ба истеҳсолот новобаста (манзили истиқоматӣ, меҳмонхона, иншооти тиббӣ, омӯзишӣ, фарҳангӣ, хизматрасонӣ, истироҳатию фароғатӣ, савдо ва ғ.) масрафшуда, тибқи тарифҳои барои ин гурӯҳҳои  истифодабарандагон муқарраршуда пардохт карда мешавад.

12.2.4. Ҳисоббаробаркунии энергияи барқ дар мавриди дар маҳалли дигар ҷойгир шудани иншооти алоҳидаи  истифодабарандагони саноатӣ ва ба онҳо баробаркардашуда, тибқи тарифи истифодабарандагони  гурӯҳҳои мувофиқ бояд гузаронида шавад.

12.2.5. Нақлиёти барқии шаҳрӣ арзиши энергияи барқи  барои  кашиш (аз ҷумла равшанкунӣ ва эҳтиёҷоти дигари истгоҳҳои кашиш ва роҳҳо) масрафшударо аз рӯи тарифи барои нақлиёти барқӣ муқарраршуда пардохт менамояд.

Энергияи барқе, ки барои эҳтиёҷоти дигар (паркҳо, депоҳо ва ғ.) масраф мешавад, тибқи тарифи истифодабарандагони гурӯҳҳои мувофиқ бояд пардохт карда шавад.

12.2.6. Назорати риояи  тавоноии шартномавӣ (иҷозатдодашуда) аз рӯи ҳисобгираки бори максималии нимсоатаи истифодабаранда гузаронида мешавад. Ҳангоми мавҷудияти ду ва аз он зиёд ин гуна ҳисобгиракҳо, асбобҳои махсуси ҳисобу ҷамъкунандаи бор (сумматор), ё системаи худкоркуни назоратӣ ва баҳисобгирандаи энергияи барқ бояд гузошта шавад ё мумкин аст аз рӯи қайдҳои нимсоатаи нишондодҳои ҳисобкунакҳои барқии оддӣ гузаронида шавад.

Тарз ва шартҳои назорат бо нишон додани асбобҳои назоратӣ, бояд дар шартнома муқаррар карда шавад.

12.2.7. Агар ҷойгиршавии иншооти истифодабаранда ва нақшаи барқтаъминкунии онҳо ба муайян намудани бори воқеии истифодабаранда имкон надиҳад, он гоҳ  назорати риояи тавоноии шартномавӣ (иҷозатдодашуда) аз рӯи ҳосили ҷамъи тавоноиҳои воқеии манбаҳои алоҳидаи таъминотӣ гузаронида мешавад.

12.2.8.  Дар мавриди аз тавоноии фаъол ё ғайрифаъол зиёд будани  бори воқеӣ, истифодабаранда арзиши 5-каратаи энергияи барқи бо бори аз тавоноӣ зиёд истифодашударо бояд ба ташкилоти энергиятаъминкунанда ва мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика пардохт намояд.

12.2.9. Ҳангоми беҳисобгирак ё берун аз асбоби баҳисобгирӣ пайваст намудани дастгоҳ ва таҷҳизоти барқӣ, ташкилоти энергиятаъминкунанда ва мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика иловагӣ ба андозаи арзиши 5-каратаи энергияи барқи бо тавоноии беҳисобгирак ё берун аз асбобҳои баҳисобгирӣ масрафшударо аз рӯзи охирини ташрифи нозири ташкилоти энергиятаъминкунанда ё аз рӯи бори воқеӣ ва дар муҳлати на зиёда аз як сол, аз истифодабаранда ҷуброн меситонад.

Пардохти ҷуброн ба муштарӣ ҳуқуқи бе иҷозати ташкилоти энергиятаъминкунанда минбаъд беҳисобгирак ё берун аз асбоби баҳисобгирӣ истифода намудани энергияи барқро намедиҳад.

12.2.10. Истифодабаранда вазифадор аст, барои пешгирии истеҳсоли маҳсулоти пастсифат ё  рӯй додани садама дар дастгоҳҳои барқӣ, ҳангоми кӯтоҳмуддат паст шудани шиддат ва қатъи таъминоти барқ дар натиҷаи амали худкорҳо ё ҳимояи релегӣ, чорабиниҳои заруриро таҳия ва мувофиқа намояд.

12.2.11. Агар дар истеҳсолот дастгоҳ ва таҷҳизоти барқӣ, ки тарзи истифодабарии онҳо дар Қоидаҳои истифодабарии техникии дастгоҳҳои барқии истифодабарандагон ва Қоидаҳои техникаи бехатарӣ ҳангоми истифодабарии дастгоҳҳои барқии истифодабарандагон ба назар гирифта нашуда бошад, муштарӣ вазифадор аст, оиди истифодабарӣ ва  бехатарии хизматрасонии ин дастгоҳ ва таҷҳизот дастурамалҳои махсус дошта бошад.

12.2.12. Барои таъмини истифодабарии боэътимод ва бехавфи дастгоҳҳои барқӣ истифодабарандаи саноатӣ вазифадор аст:

а) нақшаи таъминоти барқро бо мақсади таъмини захиравии садамавӣ ва технологӣ, ҳангоми аз тарафи системаи энергетикӣ ворид намудани ҷадвали маҳдудияти таъминоти барқ  ё қатъи он, бо ҷудо намудани бори масъул ба хатҳои иловагии таъминотӣ,  такмил диҳад;

б)  тавсифу қиёсакҳои ҳимояи релегӣ ва худкор, инчунин қиёсакҳои васлакҳои худкор ва дастгоҳҳои ҳимоявиро, ки аз тарафи ташкилоти энергиятаъминкунанда таъин карда шудаанд, риоя намояд ва насби дастгоҳҳои корандози худкори захиравиро бо ташкилоти энергиятаъминкунанда мувофиқа намояд;

в) даврӣ ё ҳангоми зарурӣ нишондиҳандаҳои сифатии энергияи барқро назорат намояд ва барои беҳтар намудани сифати энергияи барқ дар шабакаҳои худ чораҳо андешад;

г) ҷадвалҳои бори барқиро барои рӯзҳои хосса таҳия ва ба ташкилоти энергиятаъминкунанда  пешниҳод намояд.

д) тавозуни энергияи барқро барои корхона, аз  ҷумла барои таҷҳизоти энергияталаб, сехҳо ва гурӯҳҳои истифодабарандагон тартиб диҳад ва дар асоси онҳо самаранокии истифодаи энергияи барқро дар ҷараёнҳои истеҳсол таҳлил намояд, сарфи бесамар ва талафоти энергияи барқро ошкор намуда, барои бартараф ё кам  намудани онҳо чораҳо андешад;

е) нигоҳдории дараҷаи шартномавии ҷуброни тавоноии ғайрифаъолро таъмин намояд;

ж) меъёрҳои аз ҷиҳати техникиву иқтисодӣ асоснокардашудаи  сарфи энергияи барқро ба воҳиди маҳсулоти истеҳсолшаванда (кор) таҳия, тасдиқ ва риоя намояд.

 

12.3. Истифодабарандагони  истеҳсолии кишоварзӣ

 

12.3.1. Дар мавриди пайвасти барқкабулкунакҳои истифодабарандаи кишоварзӣ ба шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда бояд бо муштарӣ шартномаи истифодаи энергияи барқ баста шавад.

12.3.2.  Истифодабарандагони истеҳсолии кишоварзӣ  новобаста аз бузургии тавоноии пайвастшуда, энергияи барқи барои эҳтиёҷи истеҳсолӣ сарфшударо бо тарифи муқарраркардаи Нархнома пардохт менамоянд.

12.3.3.  Агар истифодабарандаи кишоварзӣ танҳо ҳисобгираки умумии ҳисобӣ дошта бошад, он гоҳ дар шартнома сарфи энергияи барқ барои эҳтиёҷи истеҳсолӣ, коммуналию маишӣ ва дигар эҳтиёҷотро ҳамчун фоиз аз ҳисоби тавоноии барққабулкунакҳои  ин гурӯҳҳо ҳисоб карда мешавад.

12.3.4.  Ба эҳтиёҷоти истеҳсолии истифодабарандагони кишоварзӣ мансуб мебошанд:

а) кори муҳаррикҳо ва дигар барққабулкунакҳои таъиноти истеҳсолӣ (технологӣ);

б) кори дегҳои барқӣ (бойлерҳои барқӣ) ва дигар асбобҳои гармкунандаи барқии ба мақсади истеҳсолӣ (технологӣ) пешбинишуда, инчунин барои гарм кардан ва бо оби гарм таъмин намудани биноҳои истеҳсолӣ;

в) равшан намудани бино ва ҳудудҳои истеҳсолӣ;

г) равшан намудани биноҳои ғайриистеҳсолии ба истеҳсолот вобаста.

12.3.5. Ҳисоббаробаркунии  энергияи барқи ба эҳтиёҷоти ғайриистеҳсолии истифодабарандагони кишоварзӣ сарфшуда  бо тарифи барои ин гурӯҳҳо муқарраркардаи Нархнома ба анҷом расонида мешавад.

12.3.6.  Ҳисоббаробаркунии энергияи барқи барои эҳтиёҷҳои коммуналии маишӣ ва муштариҳои алоҳидаи маишӣ сарфшуда бо тарифи барои аҳолӣ муқарраркардаи Нархнома ба анҷом расонида мешавад.

12.3.7.  Истифодабарандаи кишоварзӣ барои эҳтиёҷҳои истеҳсолии худ меъёрҳои аз ҷиҳати техникӣ ва иқтисодӣ асоснокардашудаи  сарфи энергияи барқро ба воҳиди маҳсулоти истеҳсолшаванда бояд  таҳия, тасдиқ ва риоя намояд.

 

12.4. Истифодабарандагони яклухт-харидафурӯши энергияи барқ

 

12.4.1. Истифодабарандаи яклухт-харидафурӯши энергияи барқ ин истифодабарандаи бо бори омехта, ки дар тавозуни худ истгоҳҳои трансформаторӣ ва шабакаҳои тақсимотӣ дорад, энергияи барқро аз ташкилоти энергиятаъминкунанда харидорӣ намуда, ба истифодабарандагони  дигар мефурӯшад, дониста мешавад.

12.4.2. Истифодабарандагони яклухт-харидафурӯш  тавоноии нав ва иловагиро танҳо бо иҷозати ташкилоти энергиятаъминкунда ба шабакаи худ пайваст менамоянд.

12.4.3. Истифодабарандагони яклухт-харидафурӯш аз  ташкилоти энергиятаъминкунанда энергияи барқро тибқи тарифи бо шартнома ё санадҳои меёрии ҳуқуқии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муқарраршуда  харидорӣ менамоянд.

12.4.4. Истифодабарандагони яклухт-харидафурӯш бо муштариёни худ ҳисоббаробаркуниро тибқи тарифи барои гурӯҳҳои алоҳидаи истифодабарандагон муқарраркардаи Нархнома бояд  ба анҷом расонанд.

 

12.5. Истифодабарандагони ғайрисаноатӣ

 

12.5.1. Барои истифодабарандагоне, ки аз   буҷаи давлатӣ ё   маҳаллӣ маблағгузорӣ карда мешаванд, миқдори шартномавии (меъёр) истифодаи энергияи барқ   дар ҳаҷми маблағҳои ба ин мақсад пешбинишуда бояд муқаррар карда шавад.

12.5.2. Дар биноҳои ҷамъиятие, ки дар он якчанд истифодабарандагони аз ҷиҳати идоравӣ ва хоҷагидорӣ ҷудо ҷойгир шудаанд, бояд барои ҳар як истифодабаранда  баҳисобгирии ҳисобии алоҳида пешбинӣ шавад.

12.5.3. Дар биноҳои ҷамъиятӣ ҳисобгиракҳои ҳисобӣ бояд дар дастгоҳи корандозию тақсимотӣ (ДКТ) дар сарҳади тавозунӣ гузошта шаванд. Ҳангоми мавҷуд будани истгоҳи трансформаторӣ, дар дохили бинои ҷамъиятӣ ё илова сохташуда, ки тавоноии он пурра аз тарафи истифодабарандагони ин бино истифода мешавад, ҳисобгиракҳои ҳисобӣ бояд дар воридаҳои трансформаторҳои қуввагӣ, дар лавҳаҳои шиддати пасти якҷояшуда, ки дар як вақт ДКТ-и бинои ҷамъиятӣ мебошад, гузошта шаванд.

ДКТ ва асбобҳои баҳисобгирии муштариҳои гуногуни дар як бино ҷойгиршуда мумкин аст, дар як хонаи умумӣ гузошта шаванд. Бо мувофиқаи ташкилоти энергиятаъминкунанда  мумкин аст ҳисобгиракҳои ҳисобӣ  дар бинои яке аз истифодабарандагон, ки аз ин ДКТ-и истифодабарандагони дигар таъмин мешаванд, гузошта шаванд. Он гоҳ барои ҳисоббаробаркунӣ бо ташкилоти энергиятаъминкунанда, дар воридаҳои хатҳои таъминотии  ин истифодабарандагон бояд ҳисобгиракҳо гузошта шаванд.

12.5.4. Барои ҳифзи воситаҳои баҳисобгирии ҳисобӣ, ташкилоте, ки дар ҳуҷраи он воситаҳои мазкур гузошта шудаанд, ҷавобгар мебошад.

 

12.6. Истифодабарандагони маишӣ ва ташкилотҳои манзилии коммуналӣ

 

12.6.1. Барои ба шабакаи барқӣ пайваст намудани таҷҳизоти барқӣ ва барққабулкунакҳои хонаҳои истиқоматии зиёда аз 5 кВт 3 фазаи биноҳои истиқоматии бисёрҳуҷрагӣ ва иншооти маҳалҳои истиқоматии навсохташаванда,  фармоишгари сохтмон  (шаҳрванд) бояд аз ташкилоти энергиятаъминкунанда шартҳои техникӣ гирад.

12.6.2. Ба истифода додани таҷҳизоти барқии  бинои истиқоматии навсохташуда ё таҷдидшуда аз тарафи мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика гузаронида мешавад.

Таҷҳизоти барқӣ дар асоси иҷозати мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика, баъд аз бартараф намудани камбудиҳо ва муоинаи такрорӣ, бояд  ба шабака пайваст карда шаванд. 

12.6.3. Дар ҷойҳои махсус ҷудошудаи биноҳои истиқоматии бисёрҳуҷрагӣ барои ҳар як хона  асбобҳои баҳисобгирии муосири бо системаи худкори баҳисобгирӣ ва назорати истифодаи энергияи барқ мутобиқ кардашуда, бояд гузошта шаванд.

Ғайр аз ин,  барои ба ҳисоб гирифтани энергияи барқи  барои эҳтиёҷоти умумии биноҳои истиқоматии бисёрошёна (лифт ва роҳравҳо) сарфшуда низ асбобҳои баҳисобгирӣ  шинонда мешаванд.

12.6.4.       Асбоб ё воситаҳои дигари баҳисобгирӣ бо тартиби зерин харида мешаванд:

а) барои бинои навсохташудаи истиқоматии бисёрҳуҷрагӣ – аз ҷониби фармоишгар;

б) дар хонаҳое, ки дар моликияти шахсии шаҳрвандон қарор доранд – аз ҷониби ташкилоти энергиятаъминкунанда;

12.6.5. То ба шабакаи барқӣ пайваст намудани биноҳои истиқоматии навсохташуда, фармоишгар бояд  руйхати асбобҳои баҳисобгирии ҳисобиро   ба ташкилоти энергиятаъминкунанда пешниҳод намояд.

12.6.6.  Ташкилоти манзилӣ, ки истифодабарии бинои истиқоматии навсохташуда ба ӯ вобаста шудааст, оиди истифодаи энергияи барқ барои эҳтиёҷоти умумии биноҳои истиқоматии бисёрошёна (лифт ва роҳравҳо) бо ташкилоти энергиятаъминкунанда бояд шартнома бандад.

12.6.7.  Агар  истифодабаранда якчанд иншооти барқтаъминкунии умумии берунӣ дошта бошад,  он гоҳ истифодабаранда масъулияти  истифодабарии шабакаҳои барқтаъминкунии беруниро то сарҳади тавозунӣ бояд ба зиммаи худ гирад.

Бо қарордоди тарафҳо, сарҳади масъулияти истифодабарӣ дар воридаи якуми иншооти истифодабарандае, ки ба шабакаи ташкилоти энергиятаъминкунанда пайваст аст, муқаррар карда мешавад.

12.6.8.  Масъулияти ҳолати техникӣ ва истифодабарии бехавфи дастгоҳҳои барқии эҳтиёҷоти умумии биноҳои истиқоматии бисёрошёна (лифт ва роҳравҳо), ҳифзи ҳисобгиракҳои барқӣ ва тамғаҳои дар онҳо гузошташуда ба  уҳдаи ташкилоти барқтаъминкунанда, ки бинои истиқоматӣ дар тобеияти ӯ аст, гузошта мешавад.

12.6.9.  Масъулияти ҳолати техникӣ ва истифодабарии бехавфи ноқилҳо ва дастгоҳҳои барқии  дар хонаҳои истиқоматӣ, дар ҳуҷраҳои бинои истиқоматии бисёрҳуҷрагӣ ва дар дигар иншоотҳое, ки дар  моликияти шахсии шаҳрвандон қарор доранд, ба уҳдаи шаҳрвандон гузошта мешавад.

12.6.10.  Дар ҳуҷраи бинои истиқоматии бисёрҳуҷрагӣ, ки дар он якчанд оила зиндагӣ мекунанд, дар биноҳои истиқоматӣ ва хобгоҳҳои умумии дорои роҳрав, инчунин бинои истиқоматие, ки ҳисобгираки умумии ҳисобӣ дорад, шахсони манфиатдор метавонанд дар ҳолати зарурӣ аз ҳисоби худ ҳисобгиракҳои барқии назоратӣ, барои ҳисоббаробаркунии энергияи барқ байни оилаҳои алоҳида, насб кунанд.

Насб ва истифодабарии ҳисобгиракҳои назоратии энергияи барқ  ба талаботҳои санадҳои меъёрии техникӣ бояд мувофиқ бошад.

12.6.11.  Хизматрасонии асбоб ё воситаҳои дигари баҳисобгирӣ, ки барои ҳисоббаробаркунӣ бо аҳолӣ истифода мешаванд,  чун қоида бояд аз ҷониби ташкилоти энергиятаъминкунанда  анҷом дода шавад.

Баландии насби қуттиҳои ҳисобгиракҳои барқии аҳолӣ (муштариён)  бояд мутобиқи муқаррароти Қоидаҳои сохти дастгоҳҳои барқӣ  иҷро карда шавад.

Гузаргоҳ то ҳисобгиракҳои барқӣ бояд озод бошад. Ба болои ҳисобгиракҳо ҷойгир намудани ягон гуна ашё манъ карда мешавад.

Дар муҳлатҳои муқарраршуда гузаронидани санҷиши давлатӣ, инчунин аз рӯи нақша иваз кардани асбоб ё воситаҳои дигари баҳисобгирӣ, ки дар хизматрасонии ташкилоти энергиятаъминкунанда қарор доранд, аз ҷониби ин ташкилот ба ҷо оварда мешавад.

12.6.12.  Шартномаи истифодаи энергияи барқ бо муштарии маишӣ дар асоси ариза бо ташкилоти энергиятаъминкунанда   тибқи замимаи №2    баста мешавад.

12.6.13.  Муштариҳои маишӣ, новобаста аз тавоноӣ ва таъиноти барққабулкунакҳо, ҷои шинондани ҳисобгирак, энергияи барқи барои эҳтиёҷи хоҷагӣ дар хонаҳои шахсӣ, хуҷраҳои биноҳои бисёрҳуҷрагӣ, қитъаҳои наздиҳавлигӣ, гаражҳои мошинҳои шахсӣ ва дигар иншооти истифодаи шахсӣ масрафшавандаро  тибқи тарифи ягонаи барои аҳолӣ муқарраршудаи Нархнома пардохт менамоянд.

Аз аҳолӣ барои энергияи барқ рӯёндани ҳар гуна маблағҳои иловагӣ берун аз арзиши тарифи муқарраршуда,  манъ аст.

12.6.14.  Агар ҳангоми азназаргузаронии навбатӣ бо ҳар гуна сабабҳо имкони қайд намудани нишондоди ҳисобгирак мавҷуд набошад, он гоҳ назоратчии  ташкилоти энергиятаъминкунанда ба варақаи ҳисоби шахсӣ миқдори энергияи барқро аз рӯи сарфи  энергияи барқ дар даври ҳисоботии гузашта, сабт менамояд.

Агар бо айби муштарӣ дар  ду даври ҳисоботӣ гирифтани нишондоди ҳисобгираки барқӣ ғайриимкон бошад ва худи муштарӣ  ба ташкилоти энергиятаъминкунанда нишондодҳои ҳисобгиракро пешниҳод накунад, он гоҳ  ташкилоти энергиятаъминкунанда ҳуқуқ дорад интиқоли барқро қатъ намояд.

12.6.15.  Арзиши энергияи барқи дар давраи ҳисоботӣ истифодашуда дар муҳлати 10 руз,  аз рӯзи саршавии давраи ҳисоботии навбатӣ, бояд пардохт карда шавад.

Агар муштарӣ дар муддати ду моҳ арзиши энергияи барқи истифодашударо пардохт накунад, он гоҳ ташкилоти энергиятаъминкунанда ҳуқуқ дорад интиқоли энергияи барқро қатъ намояд.

12.6.16.  Ҳангоми пайдо шудани шубҳа дар бобати дурустии қайди нишондоди ҳисобгирак ё арзиши энергия барқи дар ҳуҷҷатҳои пешниҳодшуда, муштарӣ оиди ин  ба ташкилоти энергиятаъминкунанда бояд ариза диҳад.

Ташкилоти энергиятаъминкунанда дар муддати се рӯз, аз рӯзи қабули ариза, онро баррасӣ намуда, дар мавриди муайян гардидани  саҳв ба ҳуҷҷатҳо бояд тағйирот дарорад.

12.6.17.  Агар истифодабарандаи маишӣ худсарона ба шабакаи барқӣ дастгоҳ ва таҷҳизоти  барқии худро пайваст намояд, он гоҳ ташкилоти энергиятаъминкунанда ва мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика вазифадоранд  ин дастгоҳи барқиро қатъ намоянд ва ҳуқуқ доранд аз муштарӣ арзиши энергияи барқи истифодашударо рӯёнанд.

Арзиши энергияи барқи худсарона истифодашуда бо назардошти тавоноӣ ва миқдори воқеии соати кори таҷҳизот, аз ташрифи охирини назоратчии ташкилоти энергиятаъминкунанда, лекин на зиёд аз муҳлати даъво, бо истифодаи тарифи 2-карата бояд муайян карда шавад.

12.6.18.  Дар мавриди ошкор намудани вайронкуниҳо дар баҳисобгирӣ бо мақсади  кам кардани нишондиҳандаи истифодаи энергияи барқ, аз ҷумла тағйири нақшаи пайваст ва шикасти ҳисобгирак, бо роҳи сунъӣ нигоҳ доштани қурс ва  вайронкуниҳои дигар, кандани тамғаҳои гузошташуда, , инчунин истифодаи энергияи барқ бе ҳисобгирак ё берун аз он, ташкилоти энергиятаъминкунанда ва мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика вазифадоранд интиқоли энергияи барқро қатъ намоянд ва бо муштарӣ аз нав ҳисоббаробаркуниро гузаронанд.

Арзиши энергияи барқи истифодашуда бо назардошти тавоноӣ ва миқдори воқеии соатҳои истифодаи таҷҳизоти қуввагӣ ва рӯшноҳидиҳанда вобаста ба реҷаи  додани барқ  ва маҳалли ҷойгиршавии  мавзеи аҳолинишин, аз ташрифи охирини  назоратчии ташкилоти энергиятаъминкунанда, лекин на зиёд аз муҳлати даъво, бо истифодаи тарифи 2-карата муайян карда мешавад.

12.6.19.  Агар муштарӣ дар ҳуҷраи бинои истиқоматии бисёрҳуҷрагӣ, хонаи шахсӣ, қитъаи наздиҳавлигӣ, ҳавлии берунишаҳрӣ, гаражи мошини шахсӣ ба фаъолияти соҳибкории фардӣ машғул бошад,  он гоҳ ҳисоббаробаркунии энергияи барқи барои эҳтиёҷоти фаъолияти соҳибкорӣ сарфшуда, тибқи тарифи гурӯҳи мувофиқи истифодабарандагон, ба анҷом расонида мешавад.

Дар ин ҳолат ҳисобгираки барқии алоҳида бояд шинонда шавад.

12.6.20.  Ҳангоми муваққатан истифода набурдани энергияи барқ, муштарӣ вазифадор аст, оиди ин 7 рӯз пеш ташкилоти энергиятаъминкунандаро хабардор намуда, бо вай муқоисаи пардохтҳоро гузаронад ва дар мавриди қарздорӣ онро пардохт намояд.

12.6.21.  Ҳангоми харидорӣ намудани нави манзили истиқоматӣ (хона) ё иншооти шахсии дигар, молик вазифадор аст, дар муҳлати 7 рӯз бояд ба ташкилоти энергиятаъминкунанда аризаи масъулиятӣ диҳад ва  ҳисоби шахсӣ кушояд.

13. ШАРТҲОИ ҚАТЪ НАМУДАНИ ЭНЕРГИЯИ БАРҚ

 

13.1. Ба истифодабарандагони ҳамаи гурӯҳҳо мувофиқи миқдори дар шартнома зикршуда энергияи барқ дода мешавад. Маҳдудиятҳо дар истифодаи барқ, инчунин иҷрои чорабиниҳои доир ба танзими ҷадвалҳои бори истифодабарандагон  бо тартиби дар дастурамалҳои махсус ва шартҳои дар шартнома нишондодашуда анҷом дода мешаванд.

13.2. Ташкилоти таъминкунандаи барқ ва  мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика ҳуқуқ доранд, ки дар ҳолатҳои зерин истифодабарандаро пешакӣ огоҳ карда, ба ӯ додани барқро пурра ва ё қисман қатъ намоянд:

а) ҳолати ғайриқаноатбахши дастгоҳҳои барқии истифодабаранда, ки ба ҳифзи саломатӣ, муҳити зист, амнияти миллӣ таҳдид карда, боиси рӯй додани садама, сӯхтор ба ё дигар ҳодисаҳои нохуш шуда метавонад,

б) иҷро нагардидани талаботи ташкилоти таъминкунандаи барқ ва мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика доир ба бартараф намудани камбудиҳои ҷойдошта дар дастгоҳҳо ва хоҷагии барқӣ;

б) нисбат ба нақша ва меъёрҳои муқарраршуда барзиёд сарф кардани энергияи барқ ё вайрон кардани низоми истифодаи барқ;

в) бе шартнома ва меъёр (лимит) истифода бурдани энергияи барқ;

г) истифодаи бесамар ва ғайриоқилонаи энергияи барқ;

д) бе иҷозати мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика  ва ташкилоти таъминкунандаи барқ ба шабакаи истифодабаранда пайваст кардани қабулкунакҳои ҷараён;

е) бе ҳисобгирак, берун аз ҳисобгирак пайваст намудани қабулкунакҳои ҷараён ё вайрон намудани нақшаи баҳисобгирии барқ;

ж) мавҷуд набудани шахси масъули хоҷагии барқ;

з) бо айби истифодабаранда аз меъёр паст шудани нишондиҳандаи сифати барқ, ки фаъолияти муътадили дастгоҳҳои барқии ташкилоти таъминкунанда ва дигар истифодабарандагонро халалдор месозад;

и) барои монеъ шудани даромадани намояндагони мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика  ба назди дастгоҳҳои барқӣ ва асбобҳои баҳисобгирӣ;

к)  дар муҳлатҳои муқарраршуда напардохтани арзиши барқи истифодашуда;

л) ҳангоми норасоии энергияи барқ дар системаи энергетикӣ.

13.3. Ташкилоти таъминкунандаи барқ бояд дар шартнома оид ба истифода қувваи барқ ҳангоми набудани таъминоти эҳтиётӣ ҷиҳати иҷрои корҳои таъмири дастгоҳҳо ва пайваст кардани истифодабарандагони нав аз рӯи нақша, миқдор ва давомнокии қатъи муштариёнро аз шабака бо ин мақсад зикр намояд.

Ташкилоти таъминкунандаи барқ вазифадор аст, ки на камтар аз 5 рӯз пеш аз қатъи  дарпешистодаи энергияи  барқ истифодабарандагонро доир ба ин масъала огоҳ намояд ва рӯзу соати қатъкуниро бо онҳо мувофиқа намояд.

Агар истифодабаранда дар ин муддат баъди гирифтани огоҳинома вақти қатъи барқро мувофиқа накунад, он гоҳ ташкилоти таъминкунандаи барқ ҳуқуқ дорад, ки худаш ин вақтро муайян намояд. Қатъи барқ бояд аз рӯи имкон дар вақти ғайрикории муштарӣ анҷом дода шавад. Муштарӣ бояд на дертар аз 24 соат пеш аз қатъ кардан дар ин бобат огоҳ карда шавад.

13.4. Ташкилоти таъминкунандаи барқ ҳуқуқ дорад, ки бо мақсади пешгирӣ ё рафъи садама тадбирҳои фаврӣ андешида, дастгоҳи барқии истифодабарандаро қатъ кунад ва баъдан сабаби қатъ карданро ба ӯ ва мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика  хабар диҳад.

13.5.  Бо мақсади таъмини кори муътадили системаи энергетикӣ ҳангоми норасоии иқтидор ё энергияи барқ ташкилотҳои таъминкунандаи барқ вазифадоранд, ки ҷадвали маҳдудият ё қатъи барқи истифодабарандагонро дошта бошанд ва онро дар мавриди зарурат амалӣ намоянд.

13.6. Мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика  ва ташкилоти таъминкунандаи барқ ҳуқуқ доранд, ки аз истифодабаранда то нишондоди дар меъёр (лимит) ва шартнома муқарраршуда кам кардани борро талаб кунанд.

Талаби намояндагони мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика  ва ташкилоти таъминкунандаи  дар бораи то андозаи меъёр (лимит) муқарраршуда кам кардани бор бояд аз тарафи истифодабаранда бечунучаро ва фавран иҷро карда шавад.

Дар сурати иҷро нагардидани талаби намояндаи мақоми ваколатдори давлатӣ дар соҳаи энергетика ва ташкилоти таъминкунандаи барқ оид ба кам кардани бор дар муддати 10 дақиқа ташкилоти таъминкунандаи барқ метавонад, ки баъд огоҳ кардан барқи истифодабарандаро қисман ва ё пурра аз шабака қатъ намояд.

Дар ҳолати норасоии энергияи барқ ташкилоти таъминкунанда ҳуқуқ дорад, ки маҷбуран барқи истифодабарандаро пурра аз шабака қатъ намояд.

Пурра қатъ кардани қисмати барқи истифодабарандагоне, ки бинобар хусусияти истеҳсолот ҳатто ба муҳлати хеле кӯтоҳ қатъ намудани барқи онҳо мумкин нест (корҳои дорои хатари сӯхтор, тарканда ва ғайра), иҷозат дода намешавад.

 

14. ШАРТҲОИ МАХСУС БАРОИ ДАР ШАРТНОМА ИНЪИКОС НАМУДАН

 

14.1. Дар вақти муайян намудани дараҷаи эътимоднокии таъминоти муштарӣ бо барқ  дар шартнома аз рӯи нақшаи воқеии таъминоти берунии корхонаҳо, ташкилотҳо дараҷанокии таъминот бо энергияи барқ, сарфи назар аз хислати бори истифодабаранда, нишон дода мешавад.

14.2. Ҳангоми аз кор баромадани манбаи эҳтиётии таъминоти барқи муштарӣ (хати кабелӣ, хати ҳавоии интиқоли барқ), ки дар тавозуни он қарор доранд ва дар муддати 3 рӯз барқарор нашудаанд, ташкилоти таъминкунандаи барқ ҳуқуқ дорад, ки дар шартнома дараҷанокии истифодабарандаро аз рӯи нақшаи воқеии таъминоти барқ то пурра барқарор намудани манбаи эҳтиётии таъминот тағйир диҳад.

14.3. Барои нигоҳ доштани фаъолияти системаи энергетикӣ ва устувории таъминоти истифодабарандагон бо энергияи барқ дар шароити норасоии энергия дар система дар асоси маводии дастурии амалкунанда ҷадвалҳои кам кардани энергияи барқ ва иқтидорро таҳия намуда, онро ҳамасола то 15 сентябр барои иҷро ба маълумоти истифодабарандагон мерасонад.

14.4. Ҳангоми ба миён омадани баҳсҳо дар мавриди татбиқ намудани ҷаримаҳои дар бобҳои 8, 10 ва 12 зикргардида, ҳисобҳо тибқи «Методикаи ҳисоб намудани ҳаҷми зарари расоиндашуда ҳангоми риоя накардани «Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ» (замимаи №4) амалӣ карда мешавад.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Замимаи № 1

 

_______________________________________________________________________

 

Шабакаҳои барқӣ ______________________________________

(минтақавӣ, шаҳрӣ ва ноҳиявӣ)

 

 

 

 

 

 

 

ШАРТНОМАИ №_____

оид ба таъмини энергияи барқ

 

 

 

Муштарии № __________ ҳисоби шахсии  № ___________

 

_________________________________________________________________________________________________

истифодабаранда

____________________________________________________________________________________________________

суроға

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   Шартнома № __________

оид ба таъмини энергияи барқ

_______________________________________________________________________________________________

(номгӯи ташкилоти таъминкунандаи барқ)

дар шахсияти_______________________________________________________________________________________

                                                               (вазифа, ному насаб)

фаъолияткунанда дар асоси __________________________________________________________________________

(низомнома, оиннома ва ғайра)

минбаъд «Ташкилоти таъминкунанда» аз як тараф ва аз тарафи дигар

____________________________________________________________________________________________________

(номи ташкилоти истифодабарандаи энергияи барқ муштарӣ)

дар шахсияти _______________________________________________________________________________________

(вазифа, ному насаб)

дар асоси __________________________________________________________________________ фаъолият карда,

(низомнома, оиннома ва ғайра)

 

минбаъд «Муштарӣ» номида мешавад,  шартномаи зеринро дар ин хусус ба имзо расонидаанд:

 

1.Матлаби шартнома

1.1.  «Ташкилоти таъминкунанда»  уҳдадор аст, ки интиқоли барқро ба «Муштарӣ» тавассути хатти барқи он, ки бевосита ба шабакаҳои «Ташкилоти таъминкунанда»  васл шудааст, интиқол намояд ва «Муштарӣ» уҳдадор аст, ки маблағи энергияи барқи истифодабурдаи худро пурра ва сари вақт пардохт намояд.

1.2.  Сифати энергияи барқ бояд ба талаботи муқаррарнамудаи стандартӣ ва дигар санадҳои меъёрии тасдиқгардида мувофиқат намояд.

 

2. Шартҳои интиқол ва истифодабарии энергияи барқ

 

2.1. «Ташкилоти таъминкунанда»  энергияи барқро интиқол медиҳад ва муштарӣ онро дар ҳаҷми меъёри ҷудокардашуда, ки дар замимаи №2-и шартнома тасдиқ гардидааст, истифода мебарад.

Замима №2 ҳар сол аз нав ба тариқи имзо намудани он дида баромада мешавад. Тағйироти меъёри истифодабарии энергияи барқ танҳо бо иҷозати «Ташкилоти таъминкунанда»  амалӣ мегардад.

2.2. «Муштарӣ» метавонад маблағи меъёри моҳонаи ҷудошудаи худро пешпардохт намояд.

2.3. «Муштарӣ» ҳармоҳа бояд маълумот оид ба энергияи барқи истифодашудаи моҳи сипаришударо дар моҳи ҷорӣ ба «Ташкилоти таъминкунанда»  пешниҳод намояд.

2.4. «Муштарӣ» дар асоси ҳуҷҷатҳои пешниҳоднамудаи «Ташкилоти таъминкунанда»  бояд маблағи энергияи барқи истифодашударо то санаи 10-уми моҳи оянда пардохт намояд.

2.5. Истифодабарии энергияи барқ, дар асоси нишондоди ҳисобкунакҳои барқие, ки аз санҷиши давлатӣ гузаштаанд ва қабул шудаанд, ҳисобӣ карда мешавад.

2.6. Ҳисоббаробаркунӣ байни тарафҳо барои энергияи барқӣ интиқолшуда (истеъмолшуда) тибқи талаботҳои «Қоидаҳои истифодаи қувваи барқ ва гармӣ» аз рӯи тарифи дар давраи истеъмоли энергияи барқ барои «Муштарӣ» амалкунанда, ки аз ҷониби мақомоти ваколатдор бо тартиби муқарраршуда тасдиқ мешавад, анҷом дода мешавад.

2.7. Тавоноӣ ва шумораи тронсформаторҳои бақтаъминкунанда _______кВА.

2.8.  Андозаи тавоноие, ки «Ташкилоти таъминкунанда»  дар асоси ___________ иҷозат  додаст ________кВт (кВА) мебошад.

2.9. Энергияи барқи қабул гардида ба муштариёни фаръӣ (субабонент) танҳо бо розигии «Ташкилоти таъминкунанда»  амалӣ карда мешавад.

2.10. Хизматрасонӣ ва ҷавобгарии тарафҳо тибқи санади тақсимоти шабакаҳо, замимаи №1, амалӣ карда мешавад.

2.11. Тарифи гурӯҳи истифодабарандаи энергияи барқ __________________________________________________

2.12. Нарҳо: Дар асоси нархномаи амалкунандаи № 09-01 (бо иловаҳо) барои 1 кВт.с_________________дирам.

2.13. Нақшаи (схема) берунаи барқтаъминкунӣ то сарҳади тақсимотӣ ба дараҷаи ______________________ эътимоднокии барқрасонӣ мувофиқ аст.

2.14. Баҳисобгирии энергияи барқ ҷиҳати ҳисоббаробаркунӣ  байни «Ташкилоти таъминкунанда» ва «Муштарӣ»  дар сарҳади тобеияти тавозунии шабакаҳои барқӣ гузаронида мешавад.

 

3. Ҳуқуқ ва ҷавобгарии тарафҳо

 

3.1. Ҳуқуқҳо ва ҷавобгарии тарафҳо дар масъалаи сарфакории энергияи барқ ва истифодабарии он мувофиқи «Қоидаҳои истифодабарии қувваи барқ ва гармӣ» ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, муайян карда мешавад.

3.2. Ҳолатҳое, ки уҳдадорӣ ва ҷавобгарии тарафҳо дар шартнома дарҷ нагардидааст, ҳалли он тибқи талаботҳои «Қоидаҳои истифодаи қувваи барқ ва гармӣ», инчунин дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқӣ ҳал карда мешаванд.

3.3. Барои иҷрои накардани уҳдадориҳое, ки дар ҳамин шартнома муайян карда шудааст, тарафҳои мувофиқи Қонунҳои амалкунандаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷавобгар мебошад.

3.4. «Ташкилоти таъминкунанда»  ҳуқуқ дорад:

– дар ҳолати аз тарафи муштарӣ  вайрон намудани муҳлати пардохти маблағи энергияи барқ истифоданамуда тибқи муқаррароти Қоидаҳои истифодабарии энергияи барқ ва гармӣ шартномаро беэътибор дониста, «Муштарӣ»-ро аз истифодабарии энергияи барқ маҳрум намояд.

– бо мақсади пешгирӣ ё рафъи садама ва камчинии энергияи барқ тадбирҳои фаврӣ андешида, интиқоли энергияи барқро ба муштарӣ қатъ намояд ва баъдан сабаби қатъ намуданро ба ӯ хабар диҳад.

3.5. «Муштарӣ» ҳуқуқ дорад:

– маблағи энергияи барқро пешпардохт намоянд:

– аз «Ташкилоти таъминкунанда»  талаб намояд, ки дар ҳолатҳои таъмири нақшавии таҷҳизотҳо ва иншоотҳои шабака 3 рӯз қабл қатъ намудани интиқоли энергияи барқ «Муштарӣ»-ро огоҳ намояд.

– ҳангоми ҷой доштани камбудиҳо дар варақаҳои пардохт ҳисоббаробаркуниро талаб намояд:

3.6. «Ташкилоти таъминкунанда»  уҳдадор аст:

а) то сарҳади хизматрасонии шабакаҳо «Муштарӣ»-ро бо энергияи барқӣ аз ҷиҳати сифат мутобиқ ба талаботҳои қоидаҳои амалкунанда таъмин намояд:

б) бо дархости «Муштарӣ» ду тарафа санадҳои муқоисавӣ тартиб диҳанд.

в) муроҷиати «Муштарӣ»-ро нисбати истифодаи энергияи барқ ва бартараф намудани камбудиҳо дида баромада ҷавоб гардонад.

3.7. «Муштарӣ» уҳдадор аст:

а) намояндаи «Ташкилоти таъминкунанда» -ро бе мамоният барои санҷиш ва ба қайд гирифтани нишондоди ҳисобкунаки барқӣ роҳ диҳад;

б) сари вақт ва дар ҳаҷми пурра маблағи энергияи барқро  пардохт намояд:

в) дар ҳолати қатъ гардидани ҳуқуқи моликият ба таври хаттӣ «Ташкилотро» -ро оид ба бекор намудани шартнома огоҳ намуда , аз рӯи нишондоди ҳисобкунаки барқӣ 5 рӯз пеш аз қатъ гардидани ҳуқуқи моликият маблағи энергияи барқро ҳисоби намояд;

г) ҳангоми вайрон шудани нақшаи барқтаъминкунӣ ва корношоямии асбобҳои баҳисобгирӣ дар муҳлати на дертар аз як шабонарӯз баъди мушоҳида «Ташкилоти таъминкунанда»-ро ба таври хаттӣ огоҳ намояд;

д) баъди бастани шартнома оид ба иҷора додани корхона иҷорадиҳанда вазифадор аст, ки дар муҳлати 3 рӯз нисбати ҳалли масъалаҳои истифодаи энергияи барқ  «Ташкилоти таъминкунанда»-ро ба таври хаттӣ огоҳ  намояд. Дар ҳолати огоҳ накардан масъулият  ба зиммаи иҷорадиҳанда вогузор карда мешавад;

е) асбобҳои барқӣ ва таҷҳизоти шиносномаи техникӣ дошта ва ба талаботҳои бехатари ҷавобгӯйро истифода барад.

 

4. Муҳлати эътибори шартнома

 

4.1. Шартнома аз вақти ба имзо расидан эътибори ҳуқӯқӣ пайдо менамояд.

4.2. Бекоркунии шартнома танҳо баъди бо тариқи хаттӣ бо якдигар оид ба бекор кардани он муроҷиат намудани тарафҳо сурат мегирад.

4.3. Дар ҳолати иваз шудани номи корхона, шакли моликият, намуди фаъолият ва тавоноии иҷозатдодашуда, шартнома аз нав баста мешавад.

 

5. Масъулияти тарафҳо ва ҳолатҳои қувваҳои рафънопазир (форс-мажори)

 

5.1. «Ташкилоти таъминкунанда»  ва «Муштарӣ» барои иҷро накардани уҳдадориҳои шартномавӣ дар асоси қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷавобгар мебошанд.

5.2. Дар суръате, ки «Муштарӣ» пардохти маблағи истифодабарии энергияи барқро дар вақти муайяншуда, тибқи ҳисобнома-фактураи пешниҳод кардашуда пардохт менамояд, тибқи талаботи банди 1.8.9-и «Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ ва гармӣ» барои ҳар як шабонарӯзи сипаригашта то рӯзи пардохти қарз 0,5% пеня баста мешавад.

5.3. «Муштарӣ дар ҳолати берун аз ҳисобгираки барқӣ истифода намудани энергияи барқ ҷаримаро тибқи муқаррароти   «Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ ва гармӣ»»   пардохт менамояд.

5.4. Тарафҳо дар ҳолатҳое ҷавобгар нестанд, ки агар тасдиқ карда шавад, ки шартҳои шартнома дар ҳолатҳои қувваҳои рафънопазир (форс-мажор) иҷро намудани онҳо номумкин аст.

5.5. Далели муносиб оид ба мавҷудияти дар боло зикршуда ҳуҷҷатҳои мақомоти ваколатдор ба шумор меравад.

6. Шартҳои дигар

 

6.1. Шартномаи мазкур дар ду нусхаи эътибори ҳуқуқии якхеладошта имзо шудааст, яктогӣ барои ҳар яке аз тарафҳо омода шудааст.

6.2. Басҳои бамиёномада оид ба иҷро намудани шартҳои дар шартномаи мазкур қайд шуда, дар асоси талаботи қонуну қоидаҳои амалкунандаи Ҷумҳурии Тоҷикистон ҳал карда мешаванд.

6.3.  Ба шартнома даровардани иловаҳо ва тағйиротҳо бо розигии хаттии тарафайн сурат мегирад.

6.4. Замимаҳои шартномаи мазкур, қисми ҷудонашавандаи он ба ҳисоб меравад.

6.5. Дар ҳолати иҷрои шартҳои шартномаи мазкур ва дигар ҳолатҳои дар шартнома қайднашуда тарафҳо уҳдадоранд, ки мутобиқи «Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ ва гармӣ», Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи энергетика», Кодекси граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон ва қонунгузории амалкунандаи  Ҷумҳурии Тоҷикистон амал намоянд.

6.6. Замимаҳои Шартномаи мазкур:

1. Сарҳади хизматрасонӣ ва ҷавобгарии тарафҳо барои ҳолатҳои таҷҳизот ва шабакаҳо.
2. Меъёри истифодаи энергияи барқ.
3. Маълумот оиди истифодаи энергияи барқ, барои буғтайёркунӣ, таъмини оби гарм, гармидиҳӣ ва барои дигар эҳтиёҷоти истеҳсолӣ.
4. Санад оиди қабули системаи баҳисобгирии энергияи барқ ва гузаштани тамғаҳо.

 

Суроға ва мушаххасоти тарафҳо

 

                              «Ташкилоти таъминкунанда»                                                                              «Муштарӣ»

           С/х. ________________________                                                  С/х.  ____________________

           Х/м. ________________________                                        Х/м. _____________________

           КИБ. _______________________                                                 КИБ. ____________________

           РМА _______________________                                                  РМА ____________________

           Ҷ.м. ________________________                                        Ҷ.м. _____________________

           имзо ________________________                                       имзо _____________________

                     ______________________                                                             _____________________

(ному насаб)                                                                                                    (ному насаб)

«___» _________________с.20___                                                     «___» _________________с.20___

 

 

 

Нақшаи якхаттаи оиди таъминоти барқ.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2.1. Хатҳои интиқоли қувваи барқ «Ташкилоти таъминкунанда» – бо ранги кабуд, хатҳои «Муштарӣ»- ро ранги сурх, ва муштариёни дигар – бо ранги сиёҳ нишон дода шудааст.

2.2. Дар ҳолати дигаргун кардани нақшаи истифодабарии энергияи барқ ва зиёд кардани тавоноӣ, санад аз нав тартиб дода мешавад.

 

 

                                  Намояндаи «Ташкилоти таъминкунанда»                                                          «Муштарӣ»

 

                               Ҷ.М. ___________________                                                     Ҷ.М. ___________________      

имзо                                                                                                            имзо

 

 

___________________________                                                   ________________________________

ному насаб                                                                                                               ному насаб

 

       «___» ____________________ соли 20____                                       «___» ____________________ соли 20___

                                                                                                                                                          

 

 

 

 

 

Замимаи  № 1

Ба шартномаи № ____ аз

«____» _______ с. 20______

Санади № _________

Оид ба муайян намудани сарҳади хизматрасонӣ ва ҷавобгарӣ

барои ҳолатҳои таҷҳизот ва шабакаҳои барқӣ

«Ташкилоти таъминкунанда»  дар шахсияти ___________________________________________________________________________________________________

                                                                                        вазифа ному насаб

ва «Муштарӣ» ______________________________________________________________________________________

номи истифодабарандаи қувваи барқ

дар шахсияти_____________________________________________________________________________________________________________

вазифа ному насаб

санади мазкурро оиди муайян намудани сарҳади хизматрасонӣ ва ҷавобгарии тарафҳо дар ________________________________ барои ҳолатҳои таҷҳизот ва шабакаҳои барқ, байни «Ташкилоти таъминкунанда»  ва «Муштарӣ» тартиб додаанд.

1. Сарҳади хизматрасонӣ ва ҷавобгарӣ чунинанд:
   • Барои «Муштарӣ» ____________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

1.2.      Барои «Ташкилоти таъминкунанда»  ___________________________________________________________________________________________________                    _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

 

 

    «Ташкилоти таъминкунанда»                                                                         «Муштарӣ» 

_________________________   _____________________________             _______________________   _______________________

ному насаб                                               имзо                                                                                 ному насаб                                             имзо

 

«___» ________________соли 20____                               «___» ________________ соли 20____

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Замимаи № 2 ба шартнома

 

                                                                                                                                                        аз «___» ________с. 20____

Меъёри истифодаи энергияи барқ барои соли 20 _____

 

номгӯи нишондод	Воҳиди ченак	Меъёри солона	Меъёри истифодаи энергияи барқи моҳона
			Семоҳаи 1-ум			Семоҳаи 2-юм			Семоҳаи 3-юм			Семоҳаи 4-ум
			1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Барқи фаъол

 

 

«Ташкилоти таъминкунанда»                                                                                     «Муштарӣ»

         Ҷ.М. _________________________                                                      Ҷ.М. _________________________

(ному насаб)                                                                                                                                                                                                (ному насаб)

________________________________                                                                 ________________________________

(имзо)                                                                                                                                                                                                              (имзо)

       «____» __________________________20______                                                                       «____» __________________________20______

 

 

 

 

Меъёри истифодаи энергияи барқ барои соли 20______

 

номгӯи нишондод	Воҳиди ченак	Меъёри солона	Меъёри истифодаи энергияи барқи моҳона
			Семоҳаи 1-ум			Семоҳаи 2-юм			Семоҳаи 3-юм			Семоҳаи 4-ум
			1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Барқи фаъол

 

 

«Ташкилоти таъминкунанда»                                                                                     «Муштарӣ»

         Ҷ.М. _________________________                                                      Ҷ.М. _________________________

(ному насаб)                                                                                                                                                                                                (ному насаб)

________________________________                                                                 ________________________________

(имзо)                                                                                                                                                                                                              (имзо)

       «____» __________________________20______                                                                       «____» __________________________20______

 

 

 

 

 

 

Замимаи № 2

                                                                                                                                                 аз «___» ________с. 20____

 

Меъёри истифодаи энергияи барқ барои соли 20 _____

 

номгӯи нишондод	Воҳиди ченак	Меъёри солона	Меъёри истифодаи энергияи барқи моҳона
			Семоҳаи 1-ум			Семоҳаи 2-юм			Семоҳаи 3-юм			Семоҳаи 4-ум
			1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Барқи фаъол

 

 

«Ташкилоти таъминкунанда»                                                                                     «Муштарӣ»

         Ҷ.М. _________________________                                                      Ҷ.М. _________________________

(ному насаб)                                                                                                                                                                                                (ному насаб)

________________________________                                                                 ________________________________

(имзо)                                                                                                                                                                                                              (имзо)

       «____» __________________________20______                                                                       «____» __________________________20______

 

 

 

 

 

Меъёри истифодаи энергияи барқ барои соли 20______

 

номгӯи нишондод	Воҳиди ченак	Меъёри солона	Меъёри истифодаи энергияи барқи моҳона
			Семоҳаи 1-ум			Семоҳаи 2-юм			Семоҳаи 3-юм			Семоҳаи 4-ум
			1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Барқи фаъол

 

«Ташкилоти таъминкунанда»                                                                                     «Муштарӣ»

         Ҷ.М. _________________________                                                      Ҷ.М. _________________________

(ному насаб)                                                                                                                                                                                                (ному насаб)

________________________________                                                                 ________________________________

(имзо)                                                                                                                                                                                                              (имзо)

       «____» __________________________20______                                                                       «____» __________________________20______

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Замимаи №3

                                                                                                                  Ба шартномаи № _____ аз  «____» ______с. 20____

 

Маълумот оиди истифодаи энергияи барқ, барои буғтайёркунӣ, таъмини оби гарм, гармидиҳӣ

 ва барои дигар эҳтиёҷоти истеҳсолӣ

 

____________________________________________________________________________________________________

номи корхона ва мақсади истифодабарии қувваи барқ

 

1. Ном ва нишондодҳои таҷҳизоти техникӣ.

 

 

№ б/т	Номгӯи иншоот   Нишондоди таҷҳизоти   техникӣ	Намуд	Тавоноӣ (кВт)	Шумораи таҷҳизот (кВт)	Ҷамъи тавоноӣ (кВт)

1. Иҷозати ШСХК «Барқи Тоҷик» ________________________________________________________________

Номи ҳуҷҷат № ва сана

1. Иҷозати Хадамоти давлатӣ оид ба назорат дар соҳаи энергетика барои истифодаи таҷҳизот ___________

№ ва сана

1. Санади азназаргузаронии таҷҳизотҳои васлшуда ________________________________________________

Номи корхона, № ва санаи санади тартибдодашуда

6. Баҳисобгирии энергияи барқ, ___________________________________________________________________________________

намуд, № ва санаи гузаштани стандарти давлатӣ

               ____________________________________________________________________________________________________________________

(намуд ва зариби ҳисоби трансформаторҳои ченкунак)

7. Санади қабули ҳисобгираки барқӣ

_____________________________________________________________________________________________

                               (номи корхона, № ва санаи санади тартибдодашуда ва номи корхона, № ва санаи санади тартибдодашуда ва № тамға )

8. Гурӯҳи истифодабарандаи энергияи барқ _______________________________________________________
9. Тарифҳо: Дар асоси нархномаи амалкунандаи №09-01 барои 1кВт. соат _________

 

 

 

 

                                         «Ташкилоти таъминкунанда»                                                              «Муштарӣ»

                        Ҷ.М. _________________________                                         Ҷ.М. _________________________

                                                                                            имзо                                                                                                                                                                                 имзо

                            ________________________________                                               ________________________________

                                                             (ному насаб)                                                                                                                     (ному насаб)

                            «____» __________________________20______                                                  «____» __________________________20______

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                                                                                                                                                    Замимаи № 4

                                                                                                                      Ба шартномаи № ____ аз «____» ______ с. 20____

 

 

САНАДИ № ________

                                                      оиди қабули системаи ҳисобот ва гузаштани тамғаҳо

 

«____» ____________ с. 20______                                                                                _______________________________

Маҳалли тартиб додани санад

Мо, имзокунандагон, намояндаи шуъбаи «Фурӯши барқ» – _________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________

ва «Муштарӣ» ______________________________________________________________________________________

санади мазкурро оиди қабули системаи баҳисобгирии сарфаи энергияи барқ тартиб додем.

1.Баҳисобгирии энергияи барқ бо тариқи зайл амалӣ карда шудааст:

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Нишондодҳои техникии системаи баҳисобгирии энергияи барқ.

Ҷои насбшуда

Трансформатори ҷараён

Ҳисобгирак

Трасформатори шиддат

Намуд

Таснифи саҳеҳӣ

Зариби ҳисобӣ

№ заводӣ

Намуд

Шиддат (В)

Ҷараён  (А)

№ завод

Нишондод

Намуд

Шиддат (В)

№ заводи

Зариби ҳисобӣ

 

3. Натиҷаи санҷиши кори ҳисобгиракҳои барқӣ

Р_{ҳисобгирак} =(3600 х n x К _m.ш. ) / С _______________________________________________________________________

Р _ҳақиқӣ = 1,732 х [ (I_a х I_в  х I_с ) / з ] х U_л х соs φ ______________________________________________________________

Хулоса ______________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________

4. Ҳамаи асбобҳо дар ташхисгоҳи _____________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________ санҷида шудаанд.

5. Зариби ҳисоби баҳисобгирии энергияи барқи фаъол _______________________________________________________
6. Зариби ҳисоби баҳисобгирии энергияи барқи ғайрифаъол __________________________________________________
7. Дар системаи баҳисобгирӣ тамғаҳо дар соати _______ «____» ____________ с. 20________

_____________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ гузашта шудаанд

Намояндаи «Ташкилоти таъминкунанда»  ______________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________

Намояндаи «Муштарӣ»_______________________________________________________________________________

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Замимаи № 2

Шартномаи №_______

оид ба таъмини энергияи барқ бо аҳолӣ

(номгӯи ташкилоти таъминкунандаи барқ)

 

Дар шахсияти роҳбари ташкилот ____________________________________________________________________

(вазифа, ному насаб)

ки дар асоси __________________________________________________________________________амал менамояд

(Низомнома, дастурамал)

аз тарафи дигар шаҳрванд_____________________________________________________________________

(ному насаб)

ки минбаъд «Муштарӣ» номида шуда, дар____________________________________________________________

(шаҳр, ноҳия, деҳа, кӯча, № хона)

истиқомат мекунад, шартномаи мазкурро дар ин хусус ба имзо расониданд.

 

1. Матлаби шартнома

• Дар асоси шартномаи мазкур «Ташкилот» вазифадор аст, ки «Муштарӣ»-ро бо энергияи барқи эҳтиёҷоти маишӣ таъмин намояд ва «Муштарӣ» вазифадор аст, ки энергияи барқро танҳо барои истифодаи маишӣ сарфакорона истифода бурда, мустақилона ё дар асоси варақаи пардохт маблағи энергияи барқи истифоданамудаашро бо тарифи мувофиқ бо нархномаи амалкунандаи 09-01 __  дар муҳлати 10 рӯз, аз рӯзи пешниҳоди варақа  тавассути нуқтаҳои Бонки давлатии амонатгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон «Амонатбонк» пардохт намояд.
• Сифати энергияи барқ бояд ба талаботҳои стандартӣ ва дигар ҳуҷҷатҳои меъёрӣ мувофиқат намояд.

 

1.  Тартиби истифодаи энергияи барқ ва ҳисоббаробаркунӣ

• «Муштарӣ» энергияи барқро барои зарурати маишӣ дар ҳуҷраҳо, хонаҳои шахсӣ бо истифода аз асбобҳои барқии ба меъёрҳои стандартӣ ҷавобгӯй истифода мебарад.
• Истифодабарии энергияи барқ аз тарафи аҳолӣ, дар хонаҳои истиқоматӣ, барои фаъолияти шахсӣ-меҳнатӣ ва ҳамчунин барои хоҷагӣ бо истифода аз хатҳои барқии се ноқила танҳо дар асоси шарти техникии Шабакаҳои барқӣ ва ШСХК «Барқи Тоҷик» бояд амалӣ гардад.
• Ҳисоби энергияи барқи истифодашудаи муштарӣ аз рӯи нишондоди ҳисобгиракҳои барқӣ, ки аз санҷиши стандарти давлатӣ гузаронида шудаанд ва нисбати дурустии нақшаи пайваст ва кори онҳо санади қабул бо иштироки муштарӣ ва намояндаи «Ташкилот» тартиб дода шудааст, иҷро мешавад.
• Ба муштариёне, ки ҳисобгиракҳои барқии дорои таҷҳизоти пешпардохткунанда насб карда шудааст, маблағи энергияи барқро пешпардохт менамоянд.

 

1. Маҳдуд ва қатъ намудани интиқоли энергияи барқ

• Маҳдудият ва қатъ намудани энергияи барқ танҳо дар ҳолатҳо ва тартиби муайян намудаи қонунгузории амалкунанда иҷозат дода мешавад.
• Дар чунин ҳолатҳои қатъ намудани энергияи барқ масъулият дар дӯши «Ташкилот»  вогузор карда намешавад:

а) зарурияти андешидани чораҳои фаврӣ баҳри пешгирии ҳолатҳои садамавӣ ва   бартараф намудани онҳо;

б) дар муҳлати муайяншудаи шартнома напардохтани маблағи энергияи барқ;

в) ҳолатҳои берун аз ҳисобгираки барқӣ ба шабака пайваст намудани қабулкунакҳои   барқӣ, вайрон намудани нақшаи пайвасти ҳисобгирак ва кандани  тамға ҳангоми дар дохили ҳуҷра ё ҳавлӣ ҷойгир будани ҳисобгирак;

г) ҳангоми роҳ надодани намояндаи ташкилот барои гузаронидани санҷиш ва бақайдгирии нишондоди системаи ҳисоботӣ;

д)   ва дигар ҳолатҳое, ки дар қонунгузории амалкунанда муайян карда шудаанд.

 

1. Ҳуқуқ ва уҳдадориҳои тарафҳо

• «Ташкилот» уҳдадор аст:

а) то сарҳади хизматрасонии шабакаҳо «Муштарӣ»-ро бо энергияи барқ аз ҷиҳати сифат мутобиқ ба талаботҳои қоидаҳои амалкунанда таъмин намояд;

сарҳади тобеияти ҳудуди хизматрасонӣ ва масъулияти тарафҳо чунин муқаррар карда мешавад:

– барои “Муштарӣ” – баъди ҳисобгираки барқӣ;

– барои “Ташкилот” – то дастгоҳҳои коммутатсионии баъди ҳисобгираки барқӣ насбшуда.

б) бо дархости «Муштарӣ» ду тарафа санадҳои муқоисавӣ тартиб диҳанд;

в) муроҷиати «Муштарӣ»-ро нисбати истифодаи энергияи барқ ва бартараф намудани камбудиҳо дида баромада, ҷавоб гардонад.

4.2. “Ташкилот” ҳуқуқ дорад:

а) бе мамоният ба қайд гирифтани нишондоди ҳисобгираки барқӣ;

б) дар ҳолатҳои роҳ надодани намояндаи «Ташкилот» барои санҷиши  ҳисобгиракҳои дар дохили ҳуҷра ва ҳавлиҳо насбшуда ва иҷро накардани талаботҳои шартномаи  мазкур интиқоли энергияи барқро қатъ намояд.

в) дар ҳолати пайваст шудани «Муштарӣ» ба системаи автоматии ҳисоб ва  назорати  энергияи барқ «Муштарӣ»-ро бо миқдори зарурии энергияи барқи  пешпардохтшуда таъмин намояд;

г) бе огоҳи қатъ намудани интиқоли энергияи барқ дар ҳолатҳои садамавӣ,   мавҷудияти хатар ба ҳаёти инсон ва ҳолатҳои зиддисӯхтории таҷҳизоти барқӣ;

• «Муштарӣ» ҳуқуқ дорад:

а) энергияи барқи босифат ва барои амволаш безарар гирад;

б) маблағи энергияи барқро пешпардохт намояд;

в) аз «Ташкилот» талаб намояд, ки дар ҳолатҳои таъмири нақшавии   таҷҳизот ва иншооти шабака 3 рӯз қабл аз қатъ намудани интиқоли  энергияи барқ «Муштарӣ»-ро  огоҳ намояд;

г) талаб намудани ҳисоббаробаркунӣ ҳангоми ҷой доштани камбудиҳо дар варақаҳои пардохт;

д) аз «Ташкилот» ҷуброни зарар ва зиёни ба ҳаёт, саломатӣ ё амволаш дар натиҷаи камбудиҳои   хизматҳои расонидашуда мутобиқи қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон муқарраргардидаро ба  таври пурра талаб намояд.

• «Муштарӣ» уҳдадор аст:

а) намояндаи «Ташкилот» -ро бе мамоният аз соати 8-00 то 18-00 барои санҷиш ва қайд гирифтани      нишондоди ҳисобгираки барқӣ роҳ диҳад;

б) саривақт ва дар ҳаҷми пурра маблағи энергияи барқро пардохт намояд;

в) дар ҳолати қатъ гардидани ҳуқуқи моликият ва истифодаи манзили истиқомати ба таври хаттӣ    «Ташкилот»-ро оид ба бекор намудани шартнома огоҳ намуда, аз рӯи нишондоди ҳисобгираки  барқӣ 5 рӯз пеш аз қатъ гардидани ҳуқуқи моликият ва истифодаи манзили истиқоматӣ маблағи  энергияи барқро ҳисобӣ намояд;

г) ҳангоми вайрон шудани нақшаи барқтаъминкунӣ ва корношоямии асбобҳои баҳисобгирӣ     тааллуқдошта дар муҳлати на дертар аз як шабонарӯз баъди мушоҳида «Ташкилот»-ро ба таври хаттӣ  огоҳ намояд;

д) асбобҳои баҳисобгириро дар ҳолати коршоямӣ нигоҳ дорад (аз ҷумла тамғаҳо дар асбобҳои     баҳисобгирӣ) агар онҳо моликияти муштарӣ бошанд ва ё дар дохили ҳуҷра ё ҳавлии муштарӣ қарор     доранд;

е) баъди бастани шартнома оид ба иҷора додани манзили истиқоматӣ иҷорадиҳанда вазифадор аст, ки   дар муҳлати 3 рӯз нисбати ҳалли масъалаҳои истифодаи энергияи барқ ба «Ташкилот» муроҷиат   намояд. Дар ҳолати аз тарафи иҷорашин напардохтани  маблағи энергияи барқи истифодашуда масъулият ба зиммаи иҷорадиҳанда мегузарад;

ж) ҳолати техникӣ ва бехатарии истифодаи шабакаҳои дохили хонагиро таъмин намуда, асбобҳо ва               таҷҳизоти барқиро дуруст истифода барад;

з) истифодаи асбобҳои барқии маишӣ ва мошинҳои тавоноияшон мувофиқ ба шароити техникии              шабакаҳои дохилихонагиро ба роҳ монад;

и) асбобҳои барқӣ ва таҷҳизоти шиносномаи техникидошта ва ба талаботҳои беҳтарӣ ҷавобгӯйро              истифода барад;

 

5. Масъулияти тарафҳо ва ҳолатҳои қувваҳои рафънопазир (форс-мажор)

5.1. «Ташкилот» ва «Муштарӣ» барои иҷро накардани уҳдадориҳои шартномавӣ дар асоси қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон ҷавобгар мебошанд.

5.2. Дар ҳолате, ки «Муштарӣ» пардохти маблағи истифодаи энергияи барқро дар вақти муайяншуда, тибқи ҳисобномаи пешниҳодкардашуда пардохт наменамояд барои ҳар як шабонарӯзи сипаригашта то рӯзи пардохти қарз ба андозаи 01,% пения пардохт менамояд.

5.3. Дар ҳолати корношоям шудани ҳисобкунаки барқӣ бо дахолати «Муштарӣ» таъмир, иваз намудан ва аз санҷиши стандарти давлатӣ гузаронидани ҳисобкунаки барқӣ аз тарафи муштарӣ мустақиман иҷро карда мешавад.

5.4. Дар ҳолати иҷрои шартҳои шартномаи мазку рва дигар ҳолатҳои дар шартнома қайд нашуда тарафҳо уҳдадор ҳастанд, ки мутобиқи Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ ва гармӣ,   Кодекси граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон амал намояд.

5.5. Тарафҳо дар ҳолатҳое ҷавобгар нестанд, ки агар тасдиқ карда шавад, ки шартҳоишартнома дар ҳолатҳои қувваҳои рафънопазир (форс-мажор) иҷро намудани онҳо номумкин аст.

5.6. Далели муносиб оид ба мавҷудияти ҳолатҳои дар боло зикршуда ҳуҷаттҳои мақомоти ваколатдор ба шумор меравад.

 

6. Муҳлати амали шартнома

6.1. Шартнома аз лаҳзаи воқеии тибқи тартиби муқарраршуда васл намудани мизоҷ (муштарӣ) ба шабакаи васлгардида басташуда эътироф мегардад ва амал менамояд.

6.2 Яктарафа бекор намудани шартнома аз тарафи «Муштарӣ» танҳо ҳангоми ба таври хаттӣ 30 рӯз пеш аз бекор шудани шартнома огоҳ намудани «Ташкилот» ва пурра пардохт намудани маблағи энергияи барқи истифодашуда мумкин мебошад.

6.3. Масъалаҳои дар шартномаи мазкур набуда бо истифода аз талаботҳои Қоидаҳои истифодабарии энергияи барқ ва гармӣ, Кодекси граждании Ҷумҳурии Тоҷикистон, Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи энергетика», «Дар бораи монополияҳои табиӣ», «Дар бораи ҳимояи ҳуқуқи истеъмолкунандагон», «Қоидаҳои пайвастшавӣ ба шабакаҳои муҳандисӣ ва хизматрасониҳои комуналӣ» ва дигар санадҳои меъёрии ҳуқуқии Ҷумҳурии Тоҷикистон, баррасӣ карда мешавад.

6.4. Ҳангоми пайдо шудани ҳолатҳои баҳси тарафҳо мутобиқи қоидаҳои мавҷуда бе дахолати судӣ барои ҳалли масъалаҳо ба мувофиқа меоянд. Дар ҳолати ба мувофиқа наомадан тибқи қонунҳои амалкунанда ба суд муроҷиат менамоянд.

 

«Ташкилоти таъминкунандаи барқ»                                                                            «Муштарӣ»

Ҷ.М.____________ __________________                          ____________  __________________

Имзо                               ному насаб                                                                                                                        Имзо                               ному насаб

 

«    » __________________с.20____                                                          «    » __________________с.20____

 

 

7. Маълумот оиди асбобҳои баҳисобгирӣ

 

Ноқилҳо (кабели) воридшаванда аз симчӯби (ДТ) №____________________то ҳисобгирак бо намуди _____________буришаш _____________гузаронидашуда, дарозиаш_____________метрро ташкил медиҳад.

 

Шумораи фазаҳо то ҳисобгирак _________буда, ноқилҳои дохилӣ бо намуди________________буришаш _________гузаронида шудаанд.

Дар асоси _____________________________тавоноии иҷозатдодашуда ________________________кВт. С

Тавоноии мавҷудбуда __________________квт.с

 

 

Васлакҳои штепсели дар биноҳои фаршаш ҷараёнгузаранда насб карда нашавад!

 

Пайвасти ноқилҳоро ____________________________________________________________ иҷро кардааст.       Ҳисобгираки барқии №_____________; I номиналӣ __________А; навъи ________________________________ соли истеҳсолаш  «_____»___________с.20_______

Ҳисобгираки барқи «____»____________с.20____аз санҷиши стандарти давлатӣ гузаштааст.

Ҳисобгираки барқи «____»____________с.20____бояд аз санҷиши навбатии стандарти давлатӣ гузаронида шавад.

Ҳисобгирак дар асоси санади қабули №_____________ аз «______» _________с.20______бо нишондоди

_______________тамғаи № _____________________ гузошта шуд.

Дар асоси шартномаи мазкур ҳисоби шахси №______________ кушода шуд.

 

 

8. Суроғаи тарафҳо

 

«Муштарӣ»: Ному насаб ____________________________________________________________________________

ИНН __________________________________________________Шиноснома ________________________________

Аз тарафи, ки ва кай дода шудааст____________________________________________________________________

Ҷои кор _______________________________________________вазифа ______________________________________

№ телефонҳо; хонагӣ ___________________________________мобилӣ______________________________________

«Ташкилот» ___________________________________________Шабакаи барқӣ ______________________________

Суроға ________________________________________________№ телефон __________________________________

«Муштарӣ» ба Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ ва шартномаи мазкур шинос карда шуда, барои риоя намудани Қоидаҳои бехатарӣ дастур дода шуд.

 

 

Нозири Шабакаҳои барқӣ _____________________

 

 

«Муштарӣ» ____________________________________

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Замимаи № 3                     

 

МЕТОДИКАИ  (тартиби)

ҳисоб ва татбиқ намудани  камкунӣ ва зиёдкунӣ ба тарифи  тавоноӣ ва  энергияи фаъол  барои  аз ҷониби истифодабарандагон истифода бурдан   ва  истеҳсол (генерацияи) намуда,  ба шабакаҳои барқӣ  интиқол  додани   тавоноӣ ва энергияи ғайрифаъол

 

1. Методикаи мазкур тартиби ҳисоб ва истифода бурдани камкунӣ ва зиёдкуниро ба тарифи тавоноӣ ва энергияи фаъоли электрикӣ (минбаъд камкунӣ ва зиёдкунӣ) барои аз системаи энергетикӣ истифода намудан ва ё ба системаи энергетикӣ  генерация  намудани  тавоноии ва энергияи  ғайрифаъол муайян менамояд. Методика қисми ҷудонашавандаи “Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ ва гармӣ” мебошад.
2. Методикаи мазкур барои истифодабарандагоне пешбинӣ мегардад, ки дар тавозуни худ тавоноии пайвастгардидаи трансформаторҳои қуввагӣ  ва ё дигар барққабулкунакҳои истифодабарандаи тавоноии ғайрифаъол доранд ва бо ташкилоти  ваколатдор  оид ба ҷуброни тавоноии реактивӣ  муносибатҳои шартномавӣ доранд.
3. Камкунӣ барои зиёд намудани ҳавасмандии иқтисодии истифодабарандагон барои беҳтар намудани реҷаи кори системаи энергетикӣ доир ба дараҷаи шиддати номиналии шабакаҳои барқӣ  ва тавоноии ғайрифаъол дар соатҳои (давраҳои) бори максималӣ ва минималии системаи энергетикӣ пешбинӣ гардидааст.

Истифодабарандагоне дорои ҳуқуқи камкунӣ мебошанд, ки ба қитъаи  системаи энергетикӣ пайваст мебошанд  ва  дорои тавоноии устувори барзиёд ё камӣ  тавоноии ғайрифаъол буда, кори дастгоҳҳои ҷубронкунандаи худро дар реҷаҳои муайяннамудаи ташкилоти  барқтаъминкунанда  таъмин карда метавонанд. Инчунин ин истифодабарандагон бояд дорои системаи автоматии баҳисобгирии  назоратӣ ва беҳисобгирии тавоноӣ ва энергияи ғайрифаъол ва ё ҳисобгиракҳои ҳисоббарбаркунии энергияи гайрифаъоле  бошанд, ки миқдори аз ҳама зиёди тавоноии ғайрифаъоли  истифодашуда ва ё генерацияшударо дар соатҳои бори барқии максималӣ ва минималии системаи энергетикӣ  ба қайд бигиранд.

4. Камкунӣ барои истифодабарандагон ҳангоми риояи чунин шартҳо ҳисобӣ карда мешавад:

– агар истифодабарандаи  ба қитъаи системаи энергетикӣ пайвастбуда  дорои тавоноии барзиёди устувори ғайрифаъол,  бо супориши ташкилоти барқтаъминкунанда  дар соатҳои бори барқии минималии системаи энергетикӣ энергияи ғайрифаъолро  аз системаи энергетикӣ истифода барад;

– агар истифодабарандаи ба нуқтаи системаи энергетикӣ  пайвастбуда  дорои норасогии  устувори тавоноии ғайрифаъол, бо супориши ташкилоти барқтаъминкунанда дар соатҳои бори барқии максималии системаи энергетикӣ энергияи ғайрифаъолро  ба  системаи энергетикӣ  (генератсия) интиқол бидиҳад.

5. Зиёдкунӣ ба истифодабаранда барои барқарор намудани чунин хароҷотҳои системаи энергетикӣ пешбинӣ шудааст:

– барои насби дастгоҳҳои иловагии ҷубронкунандае, ки  дар соатҳои бори барқии  максималӣ  ва минималии системаи  энергетикӣ дараҷаи муътадили шиддатро  дар охири хатҳои барқтаъминкунандаи истифодабаранда  таъмин намояд;

– барои дар нерӯгоҳҳои барқӣ ба истифода додани иқтидорҳои иловагии  истеҳсолӣ   барои пӯшондани ҳаҷми талафоти тавоноии фаъоле, ки  дар соатҳои бори барқии максималии системаи энергетикӣ  аз шабакаҳои барқӣ то ба истифодабаранда  интиқол додани тавоноии ғайрифаъол зарур мебошад;

– барои захираҳои энергетикӣ ва истеҳсоли  энергияи фаъол дар ҳаҷми барои пӯшонидани талафоти энергияи фаъоле, ки аз интиқол додани тавоноии ғайрифаъоли  бо хати системаи энергетикӣ ҳангоми истифода бурдан ё худ ба шабакаҳои барқӣ истеҳсол намуда, интиқол додани энергияи ғайрифаъоли истифодабарандагон дар реҷаи мувофиқанашуда бо  барқтаъминкунанда зарур мебошад.

6. Зиёдкунӣ ба истифодабаранда чунин ҳисоб карда мешавад:

– барои истифодаи тавонои ғайрифаъол аз шабакаҳои барқӣ дар соатҳои бори барқии максималии системаи энергетикӣ;

– барои истеҳсол ва ба системаи энергетикӣ интиқол додани тавонои ғайрифаъол   дар соатҳои бори минималии системаи энергетикӣ;

– барои аз шабакаи барқӣ истифода намудан ва ба шабакаи барқии системаи энергетикӣ интиқол додани энергияи ғайрифаъол дар реҷаи бо ташкилоти таъминкунандаи барқ мувофиқанашуда.

7. Миқдори аз шабакаи барқӣ истифодабурдашуда ва миқдори ба шабакаи барқии системаи энергетикӣ интқолдодашудаи тавоноӣ ва энергияи ғайрифаъол, аз рӯи нишондоди ҳисобгиракҳои барқии ҳисобии энергияи ғайрифаъол (ҳисобгиракҳои барқии индуксионии дорои тамба, чархзании баръакс ё электронӣ) муайян карда мешаванд.
8. Агар асбобҳои ҳисоббаробаркунии истифодабаранда дар ҳудуди мансубияти тавозуниии шабакахои барқӣ насб  нашуда бошад, он гоҳ ҳаҷми тавоноӣ ва энергияи ғайрифаъоли  аз шабакаи барқӣ истифодашуда  ва ҳаҷми ба шабака интиқолдодашудаи онҳо (генеруемой) ҳангоми ҳисоббаробаркунӣ бо  истифодабаранда бо дарназардошти ҳаҷми талафоти ҳисобии тавоноӣ ва энергияи ғайрифаъол дар қитъаҳои шабака (дар хатҳои таъминкунанда ва трансформаторхои қуввагӣ истифодабаранда) дар байни сарҳадҳои зикршуда вобаста ба нуқтаҳои пайвастшавии ҳисобгиракҳои барқии  ҳисоббаробаркунӣ,  дар  нақшаи таъминоти  аз шабакаҳои барқӣ  муайян карда мешавад.
9. Камкунӣ ва зиёдкунӣ барои истифодабарандагони ба  тарифҳои гуногун алоқаманд  аз рӯи  ифодаҳои (формулаҳои) умумӣ ҳисобӣ  карда мешаванд.
10. Ҳисоби камкунӣ ва зиёдкунӣ барои ҳар як хати барқтаъминкунандаи истифодабаранда дар алоҳидагӣ иҷро  карда мешавад.
11. Ҳангоми ҳисоббаробаркунӣ бо истифодабарандагон, ки энергияи барқро аз системаи энергетикӣ (ё неругоҳи барқии худии истифодабаранда)  тавассути шабакаи барқии муштарӣ истифода менамоянд, пардохт барои 1кВар*соат-и энергияи ғайрифаъол татбиқ карда мешавад.

Истифодабарандагоне, ки нисбати онҳо дастури мазкур тадбиқ мегардад, аз ҷониби ташкилоти ваколатдор бо дарназардошти ҳайати таҷҳизоти барқӣ ва барқабулкунакҳояшон  муайян карда мешаванд.

Як нуқтаи баҳисобгири энергия – ин ҷамъи ҳамаи ҳисобгиракҳои барқие мебошанд, ки бо ёрии онҳо энергияи барқи истифодабарандаи муайян (аниқ) ба ҳисоб гирифта  мешавад ва дар як зеристгоҳи барқӣ  (дастгоҳи  тақсимотӣ) насб  карда шудаанд.

Тарифе, ки бо он энергияи ғайрифаъоли   истифодашуда пардохти карда мешавад, дар  Нархномаи   амалкунанда муқаррар  карда  мешавад.

12.  12. Хаҷми истифодашавандаи энергияи ғайрифаъол ё шартҳои ҷуброни тавонои ғайрифаъол дар шартномаи ҷуброни тавоноии ғайрифаъоли   байни ташкилоти ваколатдор ва истифодабаранда  басташуда муқаррар карда мешавад.
13. Давраи ҳисоббаробаркунӣ як моҳ қабул карда мешавад.
14. Ҳангоми муайян намудани камкунӣ ё зиёдкунӣ тавоноии ғайрифаъоли калонтарини аз системаи энергетикӣ интиқолшаванда дар давоми ним соати бори максимали тавоноии фаъоли он ва тавонои миёнаи ғайрифаъоли аз шабака ё ба шабакаи системаи энергетикӣ интиқолдодашаванда дар давраи бори фаъоли камтарини он, ки барои ҳар семоҳа аз рӯи нишондоди асбобҳои баҳисобгирӣ муайян карда мешавад, ба асос қабул карда мешаванд.

Давраҳои зиёдтарин ва камтарини тавонои фаъоли системаи энергетикӣ аз ҷониби ташкилоти энергиятаъминкунанда мукаррар карда шуда, дар шартномаи истифодаи энергияи ғайрифаъол  ба қайд гирифта  мешавад.

15. Ҷамъи зиёдкунӣ ё камкунӣ ба тарифи қувваи барқ барои истистифодабарандагоне аз ду қисм иборат мебошад:

а) зиёдкунӣ  барои истифодаи барзиёди тавонои ғайрифаъол  Q_ф1  нисбати ҳаҷми оптималии он  Q_э1 муайяннамудаи ташкилоти  энергиятаъминкунанда дар соатҳои тавонои фаъоли максималии системаи энергетикӣ.

Зиёкунӣ  фоиз  (%) барои истифодаи  барзиёди тавонои ғайрифаъол нисбати ҳаҷми оптималии додашуда (муқарраршуда) бо ифодаи зерин муайян карда мешавад:

Q _ф1  –  Q _э1

H₁  =  30       ____________

P_ф

-нишондоди воқеии калонтарини тавоноии фаъоли нимсоатаи истифодабаранда дар соатҳои бори максималии  тавонои фаъоли системаи энергетикӣ  дар давраи ҳисобӣ.

Агар тавоноии реактивии  аслӣ аз муайяншуда кам бошад, нишондоди зиёдшавӣ баробари сифр қабул карда мешавад.

 

б) камкунӣ  ё зиёдкунӣ  ба тариф  барои номувофиқии реҷаи кори дастгоҳҳои ҷубронкунанда аз муқарраргардидааш, ки бо баҳодиҳии тағйирёбии тавонои ғайрифаъоли воқеии истифодашаванда Q_ф2 аз нишондоди оптималии  муқаррарнамудаи  ташкилоти ваколатдор  Q_э2  дар соатҳои минималии бори фаъоли системаи энергетикӣ.

Камкунӣ  ё зиёдкунӣ  фоиз  (%) бо тариф барои  риояи реҷаи кори муқарраршудаи дастгоҳҳои ҷубронкунанда бо ифодаи зерин муайян карда мешавад.

(Q _ф2  –  Q _э2)

H₂  =  20   ——————   –  2

P_ф

Нишондоди мусбати Н₂-зиёдкуниро нишон медиҳад ва  нишондоди манфиаш –камкунӣ мебошад.

Фарқ дар дохили қавс новобаста аз аломати он ҳама вақт мусбӣ қабул карда мешавад.

16. Камкунӣ ё зиёдкунӣ барои ҷуброни тавони ғайрифаъол дар дастгоҳҳои барқии истифодабарандагон аз рӯи 1 кВт.соат пардохти энергияи барқи бо ҳисобгиракҳои ҳисоббаробаркунии дар ҳар  семоҳа баҳисобгирифташуда ҳисобӣ карда мешавад.

Ҳангоми муайян намудани камкунӣ ё зиёдкунӣ  нишондиҳандаҳои ҳисобкардашуда то даҳ ҳиссаи фоиз яклухт карда мешаванд.

17. Барои зеристгоҳҳои кашандаи (тяговых) нақлиёти барқии шаҳрӣ нишондоди P_ф бо ифодаи зерин муайян карда мешавад:

W_р

P_ф =  1,3  —————-  ,

24 Д

 

Дар ин ифода: -энергияи барқи фаъоли бо ҳисобгиракҳои барқӣ дар Д шабонарӯзи давраи ҳисобӣ бақайдгирифташуда  мебошад.

Ба истифодабарандагон иҷозат дода мешавад, ки камкунӣ ва зиёдкуниро аз рӯи нишондодҳои суммавии P_ф ,   Q_ф1,    Q_ф2 ,   Q_э1,   Q_э2  барои ҳамаи нуқтаҳои ҳисобии дар шартнома оиди истифодаи барқ  нишондодашуда  иҷро намоянд.

18. Бузургии қимматҳои Q_э1 ва Q_э2 -ро мақомоти ваколатдор дар  ҳар семоҳа аз рӯи тартиби муқарраршуда  ва тасдиқшуда муайян менамояд.

Агар таҷҳизоти барқии истифодабаранда  энергияи барқро аз манбаҳои гуногун истифода баранд, он гоҳ ташкилоти барқтаъминкунанда бори ғайрифаъоли миёнаи оптималиро барои ҳар як манбаи барқтаъминкунанда дар алоҳидагӣ муқаррар  менамояд.

19. Назорати  тавонои воқеии ғайрифаъоли истифодабарандагон  Qф1 бояд аз рӯи нишошдододҳои ҳисобгиракҳо ё дигар асбобҳои баҳисобгирие, ки бори воқеии махсималии энергияи ғайрифаъолро  дар  ҳар 30 дақиқа   дар вақтҳои бори максималии системаи энергетикӣ сабт менамояд, амалӣ карда шавад.

Дар мавриди мавҷуд будани якчанд хатҳои таъминотии тавоноии ғайрифаъол тавоноии ҳисобии ғайрифаъол аз ҳисоби тавоноии ғайрифаъоли  дар  ҳар ним соат дар шабонарӯз дар вақти бори максималии системаи энергетикӣ сабтшуда қабул карда мешавад.

Дар мавриди мавҷуд набудани таҷҳизоти махсуси ҷамъкунандаи тавоноии ғайрифаъол (сумматор), бори воқеии якҷояи  ғайрифаъоли истифодабаранда  ҳамчун суммаи тавоноии ғайрифаъоли баҳисобгирифтаи ҷузъҳои баҳисобгирии ҳисобгиракҳои барқии ҳар як хати барқтаъминкунанда муайян карда мешавад.

20. Дар мавриди набудани ҳисобгиракҳои барқӣ  ё  дигар асбобҳои дар соатҳои максималии системаи энергетикӣ   бори воқеии ғайрифаъолро  сабткунандаи назорати бори воқеии ғайрифаъоли  истифодабаранда дар соатҳои максималии  системаи энергетикӣ  метавонад аз рӯи нишошдодҳои ҳисобгиракҳои оддии тавоноии  ғайрифаъол бо пайвасти соатҳои  тамосакдор (контактный)  дар соатҳои бори максимали системаи энергетикӣ  иҷро карда шавад.

Бузургии Q_ф1– аз рӯи ифодаи  зерин муайян карда мешавад.

 

W_Q1

Q_ф1 = k_m  х __________

t₁ х D

 

Дар ин ифода:  W_Q1 – сарфи энергияи ғайрифаъол бо ҳисоби  кВар.соат мебошад, ки  ҳисобгираки барқӣ   дар давоми  D шабонарӯз  сабт кардааст;

t₁ – соатҳои кори ҳисобгирак дар давоми шабонарӯз  (дар давраи бори барқии максималии системаи энергетикӣ)

k_m-зариби гузариши бузургии миёнаи  бори ғайрифаъол дар вақти  t₁ x D  ба 30 дақиқаи максималӣ мебошад:

(барои корхонаҳои  дар ҳафта 7 рӯзи коридошта  қиммати он   баробар аст ба  1,2  ва барои  корхонаҳои  дорои  6 рӯзи корӣ  баробари   1,3  барои корхонаҳои  дорои  5 рӯзи корӣ  баробари   1,4 муқаррар шудааст).

Эзоҳ: барои зеристгоҳҳои  кашандаи (тяговых)  нақлиёти барқии шаҳрӣ  (трамвай, тройлебус) ҳамин гуна назорат асосӣ ба ҳисоб меравад.  Дар чунин мавридҳо қиммати К_m= 1  (баробари як)  қабул карда мешавад.

21. Назорати истифода ё интиқол додани тавоноии воқеии ғайрифаъоли истифодабаранда,  ба шабакаи барқии системаи энергетикӣ  дар соатҳои бори максималӣ   Q_ф2   тавассути ҳисобгиракҳои оддии ғайрифаъоле  (бетамба) иҷро карда  мешавад, ки ба воситаи соатҳои тамосакдор дар соатҳои бори камтарини тавоноии фаъоли системаи энергетикӣ пайваст мешавад.

Нишондиҳандаи  Q_ф2 – бо ифодаи  зерин ҳисоб карда мешавад:

 

 

W_Q2

Q_ф2 =  ______________

t₂ х D

Дар ин ифода:

W_Q2 -сарфи энергияи ғайрифаъол  бо ҳисоби  кВар.соат мебошад, ки ҳисобгирак дар давоми Д шабонарӯз сабт намудааст.

t₂–  соатҳои кори ҳисобгирак дар давоми шабонарӯзӣ (дар давраи бори минималии системаи энергетикӣ) мебошад.

22. Барои назорати бори воқеии тавонои ғайрифаъоли истифодабарандагон дар соатҳои максималӣ ва минималии бори барқии фаъоли воқеии системаи энергетикӣ аз асбобҳои бақайдгирандаи худнавис истифода кардан мумкин аст.
23. Дар ҳолати мавҷуд набудани асбобҳои бақайдгирии тавонои воқеии ғайрифаъол, ки дар давраи бори барқии максималии системаи энергетикӣ ширкат менамоянд ва инчунин  набудани соатҳои тамосакдор, муваққатан то насб намудани ин асбобҳо, назорат оиди нишондоди бори воқеии ғайрифаъоли муштарӣ дар соатҳои максималӣ  ва минималии бори фаъоли системаи энергетикӣ бояд бо роҳи шабонарӯзӣ дар аввал ва охири давраҳои максимум ва минимуми  тавоноии фаъоли системаи энергетикӣ  бо воситаи  бақайдгирии нишондоди ҳисобгиракҳои тавоноии ғайрифаъоли  оддӣ  бояд иҷро  карда шавад.

Нишондиҳандаи ҳисобии  қиммати  Q_ф1  бо  ифодаи  зерин мувофиқи банди 20 аз рӯи  нишондиҳандаҳои

К_m= 1,2 ва D =1 муайян карда мешавад. Яъне:

 

W_Q1

Q_ф1 = 1,2 х _______________

t₁

Дар ин ҷо W_Q1– сарфи тавонои ғайрифаъол  бо кВар.соат дар соатҳои бори максимали энергияи фаъоли системаи энергетикӣ барои он шабонарӯзҳои давраи ҳисоботӣ, ки қимати он калонтарин ба ҳисоб мерафт.

Қимати Q_ф2  аз рӯи ифодаи дар банди 21 овардашуда, ҳангоми қимати D =1 будан, ки  бо дарназардошти   сарфи тавоноии ғайрифаъол дар соатҳои минималии тавонои фаъоли системаи энергетикӣ барои ҳамон шабонарӯзҳое, ки қиммати Q_ф1 ҳисоб карда шудааст, муайян карда мешавад.

Эзоҳ: барои зеристгоҳҳои кашанда (тяговых) нақлиёти барқии шаҳрӣ ҳангоми дар ҳисобгиракҳои барқӣ  набудани соатҳои тамосакдор (контактный) қиммати Q_ф1 ва Q_{ф2 аз} рӯи ифодаи банди 20 (ҳангоми К_m=1) ва банди 21 бо дарназардошти суммаи масрафи тавоноии реактивӣ   дар давраҳои бори максималӣ ва минималии системаи энергетикӣ, ҳар  шабонарӯзии навиштани нишондоди ҳисобгиракҳои тавоноии ғайрифаъоли   оддӣ  дар аввал ва охири давраи нишондодашуда муайян карда мешаванд.

24. Дар мавриди тамоман набудани ҳисобгиракҳои барқии ғайрифаъол ё худ дар ҳолати корношоям будани онҳо, сарфи моҳонаи истифодаи энергияи ғайрифаъол бо роҳи ҳисобӣ аз рӯи  сарфи  моҳонаи пурраи тавоноии фаъол бо истифодаи зариби  0,8 ҳисоб карда  мешавад.
25. Зарурияти насби асбобҳои ҷубронкунандаи тавоноии ғайрифаъол бо тартиби муқарраршуда ва тарзи тасдиқшуда аз ҷониби ташкилоти ваколатдор муайян карда мешавад.

Тавоноии асбобҳои ҷубронкунанда ва давраи кори онҳо дар давоми шабонарӯзи дар шартномаи ҷуброни тавоноии ғайрифаъол ба қайд гирифта мешавад.

26. Насбу васл ва ё бекор кардани асбобҳои ҷубронкунандаи (конденсаторҳои статикӣ, конденсаторҳои реҷаи синхронӣ ва ғ.) истифодабарандагон, танҳо бо иҷозати мақомоти ваколатдор иҷро карда мешаванд.

Дар ҳолатҳои садамавӣ корношоям гардидани асбобҳои ҷубронкунанда ва ё дар вақти номуайян ба таъмир баровардани онҳо  муштариён вазифадоранд, мақомоти ваколатдорро огоҳ созад. Вақти ба корандозии ин асбобҳо ба тариқи шартномавӣ муқаррар карда мешаванд.

Аз кор баромадани ин асбобҳои ҷубронкунанда ва ё ба таъмир бурдани онҳо бе мувофиқа,  бо мақомоти ваколатдор ҳамчун вайронкунии реҷаи кори ин асбобҳо дар давраи муқарраршуда  ба ҳисоб меравад.

27. Тарз ва услуби назорати тавоноӣ ва энергияи ғайрифаъл ва нишондодҳои асбобҳое, ки аз рӯи онҳо ҳисобот оиди истифодаи энергияи ғайрифаъол  гузаронида мешавад ё гузаронида шуда истодааст, бояд дар шартномаи ҷуброни тавоноии ғайрифаъол ба қайд гирифта шаванд.
28. Мақомоти ваколатдор ҳуқуқ дорад, бузургии тавонои ғайрифаъол, сарфи энергияи барқ ва инчунин кори таҷҳизоти ҷубронкунандаро таҳти назорат қарор диҳад.

Дар мавриди истифодаи энергияи   барқ аз нерӯгоҳҳои барқии  худии истифодабарандагон ва инчунин   аз шабакаҳои барқии ташкилоти барқтаъминкунанда назорати бори барқии воқеии тавоноии ғайрифаъоли  истифодабарандагон аз рӯи нишондиҳандаҳои асбобҳои баҳисобгирии энергияи барқи ҳисоббаробаркунии байни истифодабаранда ва ташкилоти барқтаъмикунанда амалӣ  карда мешавад.

29. Агар дар шабакаҳои барқии истифодабаранда дастгоҳҳои ҷубронкунанда мавҷуд набошад ва ҳисобҳо мувофиқи методикаи тасдиқгардида ғайримақбул будани насби онҳоро нишон диҳад, он гоҳ нисбати ин гуна истифодабаранда  камкунӣ  ё зиёдкунӣ  ба тарифи энергияи барқ оиди ҷуброни тавоноии ғайрифаъол  истифода  карда намешавад.
30. Реҷа ва вақти кории генераторҳои нерӯгоҳҳои  барқӣ, ҷубронкунандаҳои  синхронӣ ва дигар намуди дастгоҳҳои  ҷубронкунандаи истифодабарандагон, ки метавонанд тавонои ғайрифаъолро  ба системаи энергетикӣ интиқол диҳанд, аз ҷониби системаи энергетикӣ бо дарназардошти талабот ба тавонои ғайрифаъол дар қитъаи муайяни шабака муқаррар карда мешавад.

Интиқол додани бори воқеии  тавонои ғайрифаъол ба шабакаи  барқии системаи энергетикӣ аз ҷониби истифодабарандагон  ва ё  нерӯгоҳҳои  барқӣ дар мувофиқа ба ташкилоти   барқтаъминкунанда ба роҳ монда мешавад.

Дар чунин ҳолатҳо барои алоҳида ба ҳисоб гирифтани миқдори энергияи ба қитъаи алоҳидаи  системаи энергетикӣ интиқолдодашаванда ва аз системаи энергетикӣ  истифодашавандаро ба ҳисоб гирифтан ҳисобгиракҳои тавоноии ғайрифаъоли дорои  нигоҳдоракҳо (стопор) бояд насб карда шаванд.

31. Назорат оиди дуруст татбиқ  шудани камкунӣ  ё зиёдкунӣ   ба тарифи энергияи барқ барои  ҷуброни тавоноии ғайрифаъол  дар дастгоҳҳои барқи  истифодабарандагон аз ҷониби Хадамоти давлати оид ба назорат дар соҳаи энергетика амалӣ  карда мешавад.
32. Ихтилофҳо (разногласие) байни истифодабарандагон ва  ташкилоти  ваколатдор оиди истифодаи  ҷадвали (шкалы) камкунӣ ва зиёдкунӣ ба тарифи энергияи барқ доир ба ҷуброни тавоноии ғайрифаъол  дар дастгоҳҳои барқии истифодабарандагон  дар асоси Қонунҳои  амалкунандаи Ҷумҳурии Тоҷикистон дида баромада мешавад.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Замимаи № 4

                                                               МЕТОДИКАИ  (тартиби)

ҳисоб   намудани  ҳаҷми зарари расонидашуда  ҳангоми  риоя накардани  “Қоидаҳои  истифодаи энергияи барқ

1.    Тартиби  ҳисоб  намудани маблағи зарари расонидашуда.

Маблағи  зарари ба ташкилоти барқтаъминкунанда расонидашуда, ҳамчун арзиши  қувваи барқи вобаста ба тавоноӣ ва  вақти истифодаи  дастгоҳҳо ва  асбобҳо ва таҷҳизоти  барқии васлшудае, ки истифодаи воқеии онҳо  бо ҳуҷҷатҳои расмӣ  тасдиқ шудаанд, ба тарзи  ҳисобҳои аналитикӣ ва дар муҳлатҳо ва ҳолатҳои  дар “Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ”  муқарраргардида ҳисоб карда мешаванд. Арзиши  энергияи барқи  аз ҷониби муштарӣ  бо вайронкуниҳои “Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ”   истифодабурдашуда,  бо тарифе муайян карда мешавад, ки ҳангоми тартиб додани санад, аз ҷониби корхона ва ташкилотҳои ваколатдор дар Нархномаи  мавриди  амал қарордошта муқаррар шудааст. Маблағи  зарари расонидашуда бо ифодаи зерин ҳисоб карда мешавад:

U = W  х  C ,сомонӣ

дар ин ифода;

U- маблағи зарари расонидашуда, ки ташкилоти барқтаъминкунанда, бо сабаби аз ҷониби муштарӣ  риоя накардани   “Қоидаҳои истифодаи энергияи  барқ”  онро дар ҳисобҳо  нагирифтааст.

W – сарфи қуваи барқе, ки  муштарӣ   бо вайронкунии  “Қоидаҳои истифодаи энергияи  барқ”   истифода бурдааст ва  бо тарзи аналитикӣ ҳисоб карда мешавад.  (кВт.соат).

С- тариф,  мувофиқи Нархномаи амалкунандаи қуваи барқ  дар санаи тартиб дода шудани санад оиди вайрон намудани “Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ”  (сомони / кВт с).

 

2. 2. Ҳисоби миқдори қувваи барқи бо вайронкунии “Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ”

                                истифодабурдаи муштарӣ

Сарфи энергияи  барқи бо вайронкунии “Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ” истифоданамудаи муштарӣ бо ифодаи зерин ҳисоб карда мешавад:

W =  P_n  х   t   х  T, кВтхс.

дар ин ифода;

W – сарфи энергияи барқи бо вайронкунии “Қоидаҳои истифодаи қувваи барқ” истифоданамудаи муштарӣ (кВ.соат).

Р_н  – тавоноии истифодашуда  дар давраи вайрон будани  нақшаи  баҳисобгирӣ  ва ё вайрон будани кори асбобҳои баҳисобгирии энергияи барқ  (кВт).

T –  вақти кори воқеии барқкабулкунакҳои муштарӣ  дар як шабонарӯз (соат).

Т – давомнокии  вақти  умумии кори  муштарӣ  дар як шабонарӯз (соат).

Тавоноии  умумии истфодашунада  бо ифодаи  зерин ҳисоб карда мешавад.

P_n    =  P_y х K_c,кВт

Дар ин ифода;

Р_у – ҷамъи умуми тавоноии  барққабулкунакҳои  васлшудаи муштарӣ (корхона, ташклот, муассиса,бино  ва манзили зисти  шахсоии воқеӣ) бо ҳисоби  кВт.

К_с – зариби  талабот ба истифода бурдани   тавоноии барққабулкунакҳо  (зарурияти дар як вақт истифода шудани тавоноии  гуруҳи барқароркунакҳо ва ё  барққабулкунакҳои алоҳида) , ки   қиммати   ин нишондиҳанда    вобаста ба таъинот ва  хислати истифодашавии барққабулкунакҳо  аз руйи маълумотномаҳо (справочник) муаяйн карда  мешавад.

Сарфи энергияи барқ  вобаста ба таъинот ва  хислати истифода  шудани   таҷҳизоти барққабулкунанда  ва таъиноти  онҳо  (барои рушноӣ, барои бо барқ гарм кардани бино ва иншоот, барои ба кор андохтани дастгоҳҳои истеҳсолӣ ва барои асбобҳои маишӣ) дар алоҳидагӣ   ҳисоб карда мешавад;

Вақти кори  барққабулкунакҳо дар давоми шабонаруз  аз рӯи нишондиҳандаҳои  бо ҳуҷҷат тасдиқшудаи миқдори соатҳои  кори   воқеии  онҳо  муайян карда мешавад. Ҳангоми  набудани  чунин ҳуҷҷатҳо ва маълумотҳо доир ба  кори воқеии барқабулкунакҳо,  қиммати  ин нишондиҳанда  бо андозаҳои миёнаи истифодабарии барққабулкунакҳо  муайян  карда мешавад. Давраи кори барққабулкуунакҳо,  аз рӯзи охирони ташрифи намояндаи  ташкилоти таъминкунандаи энергияи барқ ба назди асбобҳои барқии муштарӣ  бо мақсади бақайдгирии нишондоди ҳисобгираки барқӣ  муайян карда мешавад.  Агар муштарӣ  ноқили руйпушгардидаро  берун аз ҳисобгираки барқӣ васл намуда, пинҳонӣ  аз қувваи барқ истифода карда бошад ва онро бе асбобҳои махсус муайян кардан ғайриимкон бошад, дар чунин ҳолатҳо барои ҳисоббаробаркунӣ  давраи  кории барққабулкунакҳо дар  муҳлати даъво қабул карда мешавад. Миқдори энергияи барқи  берун аз ҳисобгираки барқӣ истифоданамудаи муштарӣ аз рӯи тавоноии барққабулкунакҳои  берун аз ҳисобгираки барқӣ  пайвастгардида ва вақти кории ҳамин барққабулкунакҳо дар муҳлати даъво ҳисоб карда мешавад.

Эзоҳ;     Ҳуҷҷатҳои тасдиқкунандае, ки  дар онҳо санаи васл шудани дастгоҳҳои барқӣ  ба шабкаҳои барқтаъминкунанда  ва ҳаҷми тавоноии  насбшудаи  муштарӣ нишон дода шудааст, аз  инҳо иборат мебошанд:

-санади қабул ва супоридани корҳои анҷомдодашуда оиди насбу васл ва ба кор омодасозии асбобҳо, дастгоҳҳо  ва таҷҳизот;

-санади ба истифода  иҷозат  додани иншооти нав;

-ҳуҷҷати  харидории  дастгоҳҳои барқии иншооти навро тасдиқкунанда;

-шиносномаи дастгоҳи барқие, ки дар он санаи тайёр кардани он ва дигар нишондодҳои  техникӣ сабт гардидааст;

-санади насбу васл ва ба  истифода додани асбобҳои баҳисобгирии энергияи  барқ;

-маълумотнома оиди аз озмоишгоҳи электротехникӣ гузаронида шудани асбобҳои баҳисобгирии энергияи барқ;

-маълумот оиди ҳаҷми истифодаи  воқеии энергияи барқ дар давраи то вайроншавии кори асбобҳои баҳисобгирии энергияи барқ;

Шартнома  барои истифода намудани энергияи фаъол  ва  истифода бурдани энергияи ғайрифаъоли  барқ, ки аз ҷониби шахсони ваколатдор ва муштарӣ ба имзо расонида шудааст.

       

                    

                            3.Ҳисоби  миқдори  қуввайи барқи бо барққабулкунакҳои  гуногун истифодашуда

                     3.1.1. Ҳисоби тавоноии  асбобҳои рушноии дохилии  тамоми  гуруҳҳои  истифодабарандагон

Иқтидори  насбшудаи асбобҳои рушноидиҳандаи истифодабарандагон  аз рӯйи миқдори нуқтаҳои рушноӣ  ва тавонои воқеии лампаҳои васлшуда бо ифодаи зерин ҳисоб карда мешавад:

P_y  =  P₁ х  n₁ + ……………………………+++ P_i  х  n_{i  ,}(кВт)

дар ин ифода:

Р _i – суммаи тавоноии  лампаҳои рушноидиҳанда,   аз нуқтаи  якум то нуқтаи охирон (1- i, кВт)

n_i – миқдори лампаҳои дорои тавоноии якхела  Р  дар  як  нуқтаи  рушноидиҳӣ (адад)

Ҳангоми дар патрони зери шиддат қарордошта  мавҷуд набудани лампаи  рушноидиҳанда  иқтидори  як лампаи  люминесентии тавоноиаш  баробари  ба 40 Вт қабул карда мешавад.  Мувофиқи маълумотномаҳо зариби  талаботи асбобҳои рушноидиҳанда  ба ҳисоби миёна  К_{лампаҳо}  = 0,7  қабул карда шудааст (“Электрические сети и электрооборудование жилых и общественных зданий И.К.Тульчин, Г.И.Нудлер,1990г”)

 

3.1.2. Ҳисоби тавоноии асбобҳои рушноии берунаи истифодабарандагони  гуруҳҳои  истифодабарандагон

Тавоноии насбшудаи асбобҳои рушноии берунаи истифодабарандагони  гуруҳҳои  гуногун бо ифодаи

                                        P_{y (беруна)} =  P₁ х  n₁ + ……………………………+++ P_i  х  n_{i  ,}(кВт)

ҳисоб карда карда мешавад.

Ҳангоми пайваст набудани лампа  дар патрон   ҳангоми ба тарзи худкор (автоматикӣ) кор кардани рушноии беруна  вақти кори  асбобҳои рушноидиҳанда бо реҷаи додашудаи шабонарӯзӣ ва давраи  кори ин асбобҳо  муайян карда мешавад.

3.1.3. Ҳисоб намудани  маблағи энергияи барқи истифоданамудаи  асбобҳои рушноии  дохила ва беруна

                                 барои  гурӯҳи  истифодабарандагон  бо ифодаи зерин ҳисоб карда мешавад:

 

Тавоноии умумии асбобҳои равшанидиҳандаи  беруна  ва дохилии  муштарӣ  баробар аст: 

                                                                                 Р_{рушноӣ  =} P_{y (беруна)} + P_{y (дохила)}    ба ҳисоби  кВт.

Миқдори энергияи барқи бо вайронкунии “Қоидаҳои истифодаи қувваи барқ” истифодакардаи муштарӣ баробар аст:

W_рушноӣ  Р_рушнои  х T_тариф    ба ҳисоби   кВт .соат.

 

Барои  асбобҳои рушноидиҳандаи садамавӣ  ҳисоби миқдори энергияи барқ бо дарназардошти  муҳлати кори асбобҳои рушноидиҳандаи садамавӣ ва тавоноии умумии онҳо  ҳисоби алоҳида гузаронида мешавад.

 

 

3.2. Таҷҳизот ва асбобҳои бо энергияи  барқ гармшаванда 

Тавоноии барққабулкунакҳое, ки барои  барои гармӣ, таъмини оби гарм,  хӯрокпазӣ  истифода  намудаи муштарӣ  бо  ифодаи  зерин ҳисоб карда мешавад:

P_{n (гармӣ)}   =  P_y х K_c   (_,кВт)

Дар ин ифода:

Р_{н (гармӣ})  – тавоноии  воқеӣ истифодашудаи  асбобҳои  бо энергияи  барқ гармшаванда   ба ҳисоби  кВт мебошад.

T –  вақти кори воқеии асбобҳои бо энергияи  барқ гармшавандаи  муштарӣ  дар як шабонарӯз бо ҳисоби  соат мебошад.

Т – давомнокии  вақти  умумии кории  муштарӣ  дар як шабонарӯз бо ҳисоби  соат мебошад.

K_c,– зариби талаботи истифдабарии асбобҳои бо энергияи барқ гармшаванда.

Зариби талаботи тавоноии  истифодашаванда   барои ҳисоби иқтидори истифодашудаи  асбобҳои  бо энергияи барқ гармшавандаи корхонаю  муассисаҳо ва ташкилотҳо  барои  гармкунии биноҳо, тайёр кардани буғ, оби гарми ба истеҳсолот алоқаманд набуда,  хӯрокпазӣ  ва ғайраҳо  чунин қабул карда мешавад:

-барои  як адад асбоби барқӣ  К = 1  барои  2  адад асбоби  барқӣ  К = 0,8  барои 5  адад асбоби барқӣ  К = 0,6 барои зиёда аз 5 адад асбоби барқӣ  К  = 0,5 (Ведомственные строительные нормы ВСН-59-88 и электрооборудование жилых и общественных зданый. Нормы проектирования).

-барои  истифодабарандагони  маишӣ  дорои  асбобҳои барқии чор конфорта К  = 0,55 барои 3 конфортаҳо К  = 0,6  барои 2 конфорта  К = 0,7 ва  барои  як конфорта   К = 0,8

Энергияи барқи бо вайронкуии “Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ” бо асбоҳои гармидиҳанда   истифодакардаи муштарӣ  бо ифодаи  зерин ҳисоб карда мешавад:

W  =   P_{n (гармӣ)}   х  t  х T   (кВт. соат)

Вакти кори дастгоҳҳои барқии гармидиҳанда,  аз рӯи вақти кори воқеии  онҳо, ки бо  ҳуҷҷат тасдиқ шудааст,  муайян карда мешавад.    Давраи кори воқеии бо барқ таъминкунии муштарӣ   дар муҳлати  тасдиқшудаи ҳуҷҷатгузорӣ ва  на зиётар аз муҳлати даъво, аммо барои системаи  гармидиҳӣ  аз аввали мавсими гармдиҳӣ  ҳисобӣ  карда мешавад

Иқтидори насбшуда таҷҳизот ва асбобҳои барқии  истифодашуда,  аз рӯи нишондодҳои маълумотҳои шиносномавии  онҳо  муайян карда мешавад.

Зариби талаботи истифодашавии   тавоноии  барққабулкунакҳои  истифодабарандагон  аз рӯи маълумотномаҳо (справочниҳо)  муайян карда мешавад.

Барои истифодабарандагони маишӣ  ва истифодабарандагони хурд барои  як асбоби гармидиҳанда  зариби  талабот К_с = 1 воҳид қабул карда мешавад .

Миқдори солонаи соатҳои истифодабарии энергияи барқи  таҷҳизоти алоҳидаи махсуси истеҳсолӣ аз ҷадвалҳои технологии  истифодашавии онҳо  муайян карда мешавад.

Ҳисоби тавоноии насбшуда, барои воридаҳои сефаза  ва  вақти кории шабонарӯзии онҳо  аз рӯи намуд ва хислати барқ истифодабарии   ин таҷҳизот, ки мувофиқи талаботи технологӣ  насб  карда  шудааст, аз шиносномаҳои техникии онҳо  муайян карда мешавад.

Ҳисоби тавоноии насбшудаи асбобҳои якфазаи андозагирӣ мувофиқи нишондиҳандаҳои  шиносномаи техникии   ин асбобҳо ба анҷом расонида мешавад, зариби  талаботи онҳо  ба К_с = 1 қабул карда мешавад.

Дар вақти мавҷуд набудани иттилооти  махсуси иқтидорҳои тавонои насбшуда дар биноҳои истиқоматии шаҳрвандон  ва ҷойҳои чамъиятии  маҳаллаҳо   ҳисоби тавоноии   воқеии барққабулкунакҳо   аз рӯи миқдори бумакҳо (розетка), ки барои таҷҳизоти барқи хонаҳои истиқоматӣ  ва иншооти ҷаъмиятӣ мувофиқи меъёри сохтмонии ВСН – 59 – 88  барои як бумак  1,3  кВт қабул  карда  шудааст.   Ҳисоби тавонои насбшуда, баъди ҳар бумаки  оянда 10%  зиёд карда мешавад  ва бо ифодаи зерин  иҷро   карда мешавад:

Р_n = 1,3 х (1 + 0,1( m – 1)), кВт

-дар ин ифода:

m – миқдори бумакҳои зери шиддати шабакаҳои барқӣ қарордошта  мебошад  (адад).

Ҳисоб аз рӯи тавоноии бумакҳо дар ҳамон ҳолатҳое  гузаронида мешавад, ки  агар  тавоноии  ягон  таҷҳизоти барқии насбшуда  аз натиҷаи ҳисоби боло зиёд набошад.

Қоидаҳои истифодаи энергияи барқ.pdf